Zamierzamy zatrudnić pracownika na stanowisko kierowcy autobusu, głównie do przewozu dzieci niepełnosprawnych do szkół i przedszkoli. Przewóz będzie wykonywany busem, konstrukcyjnie przeznaczonym do przewozu 15 osób. Kierowca będzie przewoził dzieci tylko w okresie szkolnym, a w pozostałym czasie, będzie wykonywał pracę na stanowisku kierowcy autobusu na liniach komunikacji miejskiej. Czy za pracownika obowiązani będziemy opłacać składką na Fundusz Emerytur Pomostowych?
Składki na Fundusz Emerytur Pomostowych (dalej FEP) opłaca się za pracownika urodzonego po 31 grudnia 1948 r., wykonującego prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Wykazy tych prac zawarte są w załącznikach nr 1 i 2 do ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1924).
Płatnik składek obowiązany jest opłacać składkę na FEP za wszystkich pracowników spełniających wymienione wcześniej warunki, w tym także za tych, którzy wykonują prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w niepełnym wymiarze czasu pracy.
Składka na FEP wynosi 1,5% podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Przy naliczaniu tej składki obowiązuje ograniczenie podstawy do kwoty 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy. Składka ta w całości jest finansowana ze środków pracodawcy. Powyższe wynika z art. 36 ustawy o emeryturach pomostowych.
Ważne: Obowiązek opłacania składek na FEP za pracownika powstaje z dniem rozpoczęcia wykonywania przez niego pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a ustaje z dniem zaprzestania wykonywania tych prac. |
Obowiązek dokonania kwalifikacji pracy danego pracownika jako pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze spoczywa na pracodawcy. Takiego pracownika ujmuje się w ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, za których jest przewidziany obowiązek opłacania składek na FEP. Poza obowiązkiem prowadzenia wskazanej ewidencji, pracodawca zobowiązany jest prowadzić również wykaz stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (art. 41 ust. 4 ustawy o emeryturach pomostowych). W załączniku nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, pod poz. 8 za prace o szczególnym charakterze uznano prace kierowców autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów w transporcie publicznym. Do tych prac nie można zaliczyć pracy kierowcy autobusu związanej z przewozem dzieci szkolnych według określonego harmonogramu. Pracownik z pytania ma przewozić dzieci zamieszkujące w gminie do i ze szkoły. Rozkład jazdy nie jest wówczas powszechnie dostępny. Także lokalizacja przystanków nie jest podana do publicznej wiadomości, a zależna od miejsc zamieszkania przewożonych uczniów. Określona trasa jest znana jedynie dzieciom i ich opiekunom. Mimo że przewozy odbywają się w regularnych odstępach czasu, to czas ten jest uzależniony od planu zajęć uczniów szkoły. Takiego transportu nie można zaliczyć do publicznego transportu zbiorowego zgodnie z ustawą z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1944 ze zm.). Wynika to z art. 4 pkt 14 tej ustawy, który określa publiczny transport zbiorowy jako powszechnie dostępny regularny przewóz osób wykonywany w określonych odstępach czasu i po określonej linii komunikacyjnej, liniach komunikacyjnych lub sieci komunikacyjnej. Natomiast o pracy kierowcy autobusu szkolnego mowa jest w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. 2019 r. poz. 2140 z późn. zm.). Przewóz dzieci szkolnych autobusem można zdefiniować, zgodnie z art. 4 pkt 9 tej ustawy, jako niepubliczny przewóz regularny specjalny. Cechą charakterystyczną przewozu regularnego specjalnego jest przewożenie regularne określonej kategorii pasażerów (nie może z niego skorzystać każdy chętny pasażer). Ponadto nie musi odbywać się na trasie z klasycznym oznaczeniem przystanków, jak również nie musi być zamieszczony rozkład jazdy. Wystarczy, że przewóz ten będzie się odbywał zgodnie z harmonogramem znanym pasażerom, w tym przypadku uczniom i ich opiekunom. Nie jest to jednak przewóz o charakterze publicznym. Takie stanowisko zostało przedstawione w wyroku Sądu Najwyższego z 11 grudnia 2018 r. (sygn. akt II UK 386/17).
W konsekwencji powyższego, od wynagrodzenia otrzymywanego za okres tej pracy nie powinna być opłacana składka na FEP. Składka ta będzie należna od wynagrodzenia pracownika za okres, gdy będzie on wykonywał pracę jako kierowca autobusu w transporcie publicznym na liniach komunikacji miejskiej.
|