Emerytka w wieku 75 lat, a od 6 lat wdowa, obecnie ma wypłacaną swoją emeryturę. Nigdy nie składała wniosku o rentę rodzinną. Jej mąż zarabiał niewiele i dlatego ona nie ubiegała się o rentę rodzinną po nim, uważając, że jej emerytura będzie korzystniejsza. Jaka jest procedura starania się o rentę wdowią? Czy najpierw musi ona wystąpić do ZUS o przyznanie renty rodzinnej, a dopiero później złożyć wniosek na druku ERWD o ustalenie zbiegu świadczeń z rentą rodzinną? (pytanie nr 1523593)
Dla celów ustalenia uprawnień do wypłaty świadczeń w tzw. zbiegu, a więc w przypadku emerytki, o której mowa w pytaniu, do wypłaty emerytury i renty rodzinnej, wymagane jest wystąpienie ze stosownym wnioskiem o ustalenie:
Formularz, o którym wspomniano w pytaniu, tj. druk ERWD, służy ustaleniu prawa do wypłaty renty rodzinnej wraz z innym świadczeniem emerytalno-rentowym, do którego uprawniona jest osoba wnioskująca. Nie ma przy tym żadnych przeciwwskazań prawnych, aby osoba zainteresowana ustaleniem przez ZUS zbiegu świadczeń z rentą rodzinną jednocześnie złożyła wniosek o:
We wspomnianym zakresie nie ma konieczności zachowania odstępu czasowego przy występowaniu o świadczenia, a więc najpierw o rentę rodzinną, następnie o ustalenie zbiegu świadczeń.
Przypomnijmy, że małżonek do celów przyznania renty rodzinnej traktowany jest jako członek rodziny, a renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Przy ocenie prawa do renty rodzinnej przyjmuje się, że osoba zmarła była całkowicie niezdolna do pracy. Na zasadach przewidzianych w art. 70 ust. 1-2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2024 r. poz. 1631 ze zm.), zwanej ustawą emerytalną, wdowa ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli m.in. w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy. Prawo do renty rodzinnej nabywa również wdowa, która osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż przykładowo w ciągu 5 lat od jego śmierci. Te podstawowe zasady dotyczące nabywania prawa do renty rodzinnej przez wdowę są analogiczne dla wdowca, o czym mowa w art. 70 ust. 5 ustawy emerytalnej.
Posiadanie prawa do emerytury oraz renty rodzinnej nie zawsze jednak uprawni osobę zainteresowaną do pobierania tych świadczeń w tzw. zbiegu. Dla tych celów ustawodawca określił szczegółowo, jakie warunki należy spełnić, aby mogło dojść do ustalenia takiego zbiegu świadczeń (patrz ramka). Ponadto ze stanu faktycznego nie wynika, czy zmarły mąż emerytki był uprawniony do własnego świadczenia emerytalno-rentowego. Jeśli rzeczywiście zmarły takich uprawnień nie posiadał, to przy ustalaniu prawa do renty rodzinnej ocenie będzie podlegało, czy w chwili śmierci mąż emerytki spełniał warunki do nabycia prawa do emerytury lub renty.
Osoba uprawniona (wdowa/wdowiec) ma prawo do wypłaty świadczeń w zbiegu w przypadku:
|
|