W kwietniu 2013 r. zamierzam rozpocząć prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej, z tytułu której zgłoszę się do wszystkich ubezpieczeń w ZUS. Czy przysługuje mi prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od niższej podstawy wymiaru, w sytuacji gdy poprzednią działalność gospodarczą zawiesiłem w 2005 r., natomiast informację o jej likwidacji zgłosiłem w ewidencji działalności gospodarczej (na druku CEIDG-1) dopiero pod koniec 2011 r.? Wprawdzie od momentu faktycznego zaprzestania jej prowadzenia upłynęło ponad 6 lat, to jednak przerwa pomiędzy likwidacją poprzedniej działalności a rozpoczęciem obecnej (nowej) wynosi niecałe dwa lata.
W sytuacji opisanej w pytaniu Czytelnik będzie mógł z tytułu rozpoczęcia działalności gospodarczej opłacać składki na ubezpieczenia społeczne od preferencyjnej podstawy wymiaru tylko wtedy, gdy spełni wszystkie warunki określone w art. 18a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.), dalej: ustawy systemowej.
Generalnie podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcy stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ogłoszonego na dany rok kalendarzowy. Do końca 2013 r. najniższa obowiązująca przedsiębiorców podstawa wymiaru składek na te ubezpieczenia wynosi 2.227,80 zł (tj. 3.713 zł x 60%).
Niektóre jednak osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych mogą opłacać składki społeczne od ulgowej podstawy wymiaru. Mianowicie przez pierwsze 24 miesiące kalendarzowe (czyli przez dwa lata), począwszy od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, mogą one opłacać składki na wskazane ubezpieczenia od 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od 1 stycznia 2013 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 1.600 zł, wobec tego najniższa podstawa wymiaru składek społecznych dla takich przedsiębiorców nie może być w bieżącym roku niższa od kwoty 480 zł (tj. 30% z kwoty 1.600 zł).
Z omawianej ulgi mogą jednak skorzystać wyłącznie osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, które:
1) nie prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziły pozarolniczej działalności,
2) nie wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy (lub spółdzielczego stosunku pracy) czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności gospodarczej.
Z pytania wynika, że Czytelnik zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej w 2005 r. (zgłosił jej zawieszenie), przy czym informację o jej likwidacji przekazał do urzędu miejskiego pod koniec 2011 r. Fakt ten nie ma jednak wpływu na możliwość skorzystania przez niego z ulgi w opłacie składek na ubezpieczenia społeczne od preferencyjnej podstawy wymiaru, tj. od 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. W tym przypadku uznać należy bowiem, że faktyczne zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej nastąpiło w 2005 r. (data zgłoszenia w ewidencji działalności gospodarczej jest tu bez znaczenia).
Oznacza to, że od daty faktycznego zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej (w 2005 r.) do dnia rozpoczęcia kolejnej działalności w kwietniu 2013 r. upłynęło powyżej 60 miesięcy kalendarzowych. Jeżeli zatem Czytelnik spełni drugi z warunków wymienionych w art. 18a ustawy systemowej (tj. brak współpracy z byłym pracodawcą), będzie mu przysługiwało prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w niższej wysokości.
Stanowisko ZUS wyrażone w interpretacji indywidualnej z 8 stycznia 2013 r., znak: WPI/200000/451/1489/2012:
"(…) W sytuacji prowadzenia przez przedsiębiorcę we wcześniejszym okresie działalności gospodarczej istotne staje się faktyczne prowadzenie i zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej, a nie tylko fakt posiadania uprawnień do jej prowadzenia (…)".
|