Podatnik ma 2 tygodnie na podjęcie decyzji, czy poprawi rozliczenia zawierające uchybienia wykryte w trakcie kontroli celno-skarbowej, czy wejdzie w spór dotyczący ustaleń dokonanych przez urzędników. Jeżeli nie złoży korekty, kontrola celno-skarbowa przekształca się w postępowanie podatkowe, które kończy decyzja wymiarowa. Po korekcie uwzględniającej stwierdzone uchybienia nie jest już możliwe złożenie "anty-korekty".
Urzędy celno-skarbowe mają prawo prowadzić kontrole dotyczące przestrzegania prawa podatkowego (prawidłowości obliczania i wpłacania podatków). Takie kontrole są ukierunkowane przede wszystkim na zwalczanie przestępstw podatkowych popełnianych na dużą skalę i naruszających bezpieczeństwo finansowe państwa.
Kontrola celno-skarbowa kończy się doręczeniem podatnikowi wyniku kontroli. Zawiera on informację o wykrytych uchybieniach lub ich braku. Podatnik, zapoznawszy się z wynikiem kontroli stwierdzającym nieprawidłowości, musi zdecydować, co zrobić z rozliczeniami uznanymi za błędne. Są dwie opcje: dokonać ich korekty albo wejść w spór z urzędem celno-skarbowym co do dokonanych ustaleń. Wyboru trzeba dokonać w ciągu 2 tygodni. Taki bowiem termin - 14 dni od dnia doręczenia wyniku kontroli - przewidziany jest na złożenie korekty zakwestionowanych rozliczeń.
Dokonanie korekty deklaracji - o ile zostanie ona zaaprobowana przez organ podatkowy - kończy sprawę. Podatnik traci przy tym możliwość złożenia "anty-korekty".
Ponowne skorygowanie deklaracji po zakończeniu kontroli celno-skarbowej nie wywołuje skutków prawnych w zakresie, w jakim dokonana korekta przewiduje cofnięcie ustaleń kontrolnych. Otrzymuje się w takim przypadku pisemne zawiadomienie o bezskuteczności korekty. Określa tak art. 83 ust. 1c ustawy o KAS. Podatnik nie może więc, myśląc wyłącznie o zminimalizowaniu obciążeń odsetkowych i uniknięciu sankcji karnych skarbowych, najpierw złożyć korekty uwzględniającej uchybienia stwierdzone w trakcie kontroli celno-skarbowej, aby po jej zaakceptowaniu dokonać ponownej korekty kwestionującej ustalenia kontrolne i domagać się np. stwierdzenia nadpłaty podatku.
Przewidziano w tym zakresie dwa wyjątki. Po pierwsze, ponowna korekta jest dozwolona, jeżeli wynika z wydanego po zakończeniu kontroli celno-skarbowej orzeczenia, które ma wpływ na ustalenia zawarte w wyniku kontroli. Po drugie, rozliczenia można powtórnie skorygować, gdy ustalenia kontroli celno-skarbowej zawarte w wyniku kontroli okażą się oparte na podstawie przepisu, o którego niezgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, ustawą lub ratyfikowaną umową międzynarodową orzekł Trybunał Konstytucyjny. Wyjątki te nie przewidują jednak możliwości dokonania korekty w przypadku zmiany praktyki interpretacyjnej administracji skarbowej.
Dokonanie prawnie skutecznej korekty i uiszczenie całej należności publicznoprawnej, która z powodu błędu została uszczuplona lub narażona na uszczuplenie, pozwala uniknąć sankcji karnych skarbowych za przedłożenie nierzetelnego rozliczenia. Nie może być za to ukarany podatnik lub osoba zajmująca się - na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania - sprawami gospodarczymi, zwłaszcza finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej. Niepotrzebne jest składanie tzw. czynnego żalu, czyli zawiadomienia o popełnieniu czynu zabronionego, mającego na celu uniknięcie kary za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe. Przewiduje to art. 16a Kodeksu karnego skarbowego. Pokontrolna korekta deklaracji VAT i dokonanie najpóźniej w dniu jej złożenia wpłaty podatku lub nienależnie otrzymanej kwoty zwrotu nie chroni natomiast przed dodatkowym zobowiązaniem podatkowym w VAT. Może być ono ustalone w wysokości 20% lub 100%. Stosuje się je na podstawie odpowiednio art. 112b ust. 2 pkt 1 lub art. 112c ustawy o VAT.
Podatnik, który nie złoży korekty uwzględniającej uchybienia stwierdzone w trakcie kontroli celno-skarbowej, musi liczyć się z przekształceniem kontroli w postępowanie podatkowe. Wymaga to wydania postanowienia. Postępowanie podatkowe prowadzi naczelnik urzędu celno-skarbowego, który sporządził wynik kontroli.
Na postanowienie o przekształceniu kontroli celno-skarbowej w postępowanie podatkowe nie przysługuje zażalenie.
Przekształcenie kontroli celno-skarbowej w postępowanie podatkowe praktycznie uniemożliwia dokonanie korekty sprawdzonych rozliczeń. Uprawnienie do skorygowania deklaracji ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego - w zakresie nim objętym. Korekta po jego zakończeniu jest dopuszczalna tylko w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość zobowiązania podatkowego. Oznacza to, że w przypadku, gdy kwota zobowiązania podatkowego wynika z decyzji, podatnik nie może złożyć korekty deklaracji dotyczącej tego zobowiązania. Może je zakwestionować poprzez wniesienie odwołania od decyzji. Należy jednak pamiętać, że odwołanie rozpoznaje ten sam naczelnik urzędu celno-skarbowego, który wydał decyzję. Jeżeli nie przyniesie to zmiany jego stanowiska, pozostaje złożenie skargi do sądu administracyjnego.
Przekształcenie kontroli celno-skarbowej w postępowanie podatkowe następuje ponadto w dwóch innych przypadkach. Po pierwsze, w razie nieuwzględniania przez organ podatkowy pokontrolnej korekty rozliczeń. Po drugie, gdy korekta dokonana w związku z ustaleniami kontroli celno-skarbowej zostanie zaakceptowana, ale istnieją przesłanki do ustalenia dodatkowego zobowiązania w VAT lub do określenia kwoty podatku do zapłaty na podstawie art. 108 ustawy o VAT.
 |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 10.09.1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2018 r. poz. 1958 ze zm.)
Ustawa z dnia 16.11.2016 r. o KAS (Dz. U. z 2019 r. poz. 768 ze zm.)
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
