W wyniku nowelizacji ustawy o rachunkowości zmieniono regulacje dotyczące zakresu podmiotów zobowiązanych do sporządzania zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych. Obecnie z art. 45 ust. 3 ustawy o rachunkowości wynika, że sprawozdanie finansowe m.in. jednostki innej niż jednostka mikro i jednostka mała oraz jednostka, o której mowa w art. 80 ust. 4 tej ustawy obejmuje, oprócz elementów wymienionych w art. 45 ust. 2 ww. ustawy (tj. bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej), także zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych.
Jednostki, które mogą sporządzać sprawozdanie finansowe według załącznika nr 6 do ustawy o rachunkowości (tj. jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i pkt 2 tej ustawy - czyli np. fundacje i stowarzyszenia), nie mogą sporządzać sprawozdania finansowego przewidzianego dla jednostek mikro (według załącznika nr 4) oraz dla jednostek małych (według załącznika nr 5), ale mogą stosować inne uproszczenia przewidziane dla tych jednostek.
Wśród naszych Czytelników pojawiły się w związku z tym wątpliwości czy należy przyjąć, że w myśl art. 45 ust. 3 ustawy o rachunkowości, np. fundacje i stowarzyszenia, o ile spełnią kryteria dla jednostki mikro lub jednostki małej (określone w art. 3 ust. 1 pkt 1a lub art. 3 ust. 1 pkt 1b ustawy o rachunkowości), mogą nie sporządzać zestawienia zamian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych.
Z prośbą o wyjaśnienie ww. kwestii zwróciliśmy się do Ministerstwa Finansów, które w piśmie z 2 kwietnia 2025 r., będącym odpowiedzią na pytanie naszego Wydawnictwa, wskazało:
"(...) w myśl art. 45 ust. 3 w powiązaniu z art. 45 ust. 2 ustawy o rachunkowości (dalej uor) sprawozdanie finansowe wymienionych w tym przepisie jednostek obejmuje poza bilansem, rachunkiem zysków i strat oraz informacją dodatkową zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych. Przepis ten stosuje się do jednostek innych niż jednostka mikro, jednostka mała, czy też jednostka, o której mowa w art. 80 ust. 4 uor. Ponadto ma on zastosowanie do jednostki sektora finansów publicznych, która w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniła co najmniej dwa warunki, o których mowa w art. 64 ust. 1 pkt 4 uor oraz alternatywnej spółki inwestycyjnej.
Jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy, będące jednostkami mikro bądź jednostkami małymi, sporządzają sprawozdanie finansowe zgodnie z zakresem informacyjnym określonym w załączniku nr 6 lub 1 do ustawy o rachunkowości (art. 45 ust. 2; art. 46 ust. 5 pkt 6 i ust. 6; art. 47 ust.4 pkt 6 i ust. 5; art. 48 ust. 5 i 6).
Przepisów dotyczących podejmowania decyzji w sprawie sporządzenia sprawozdania finansowego z zastosowaniem uproszczeń (polegających na zastosowaniu załącznika 4 i 5), stosownie do art. 49c ust. 3 pkt 2 uor nie stosuje się do jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie pożytku. Oznacza to, że ww. jednostki nie mogą skorzystać z uproszczeń sprawozdawczych, wymienionych w tym przepisie, określonych dla jednostek mikro bądź małych.
Jednocześnie jednostki te mogą korzystać z pozostałych uproszczeń przewidzianych w ustawie, tj. uproszczeń ewidencyjnych oraz wyłączenia ze sporządzania zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych.
Jeżeli jednostki te przekroczą progi dla jednostki małej, są zobowiązane do sporządzenia zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o rachunkowości (art. 45 ust. 3; art. 48a ust. 1 pkt 1; art. 48b ust. 1 pkt 1).
Obecnie posiadanie statusu jednostki mikro, bądź jednostki małej nie jest powiązane ze stosowaniem uproszczeń sprawozdawczych polegających na zastosowaniu załącznika nr 4 i 5 ustawy o rachunkowości (...)".
Przedstawione przez resort finansów stanowisko jest analogiczne ze stanowiskiem prezentowanym m.in. w Zeszytach Metodycznych Rachunkowości nr 2 z 20 stycznia 2025 r.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
