Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Czas pracy i urlopy  »   Organizacja pracy w razie sporadycznego jej świadczenia w godzinach wieczornych
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Organizacja pracy w razie sporadycznego jej świadczenia w godzinach wieczornych

Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 5 (503) z dnia 1.03.2020

Stowarzyszenie zatrudnia terapeutów zajęciowych na 7/8 etatu w systemie podstawowym. Poza zwykłymi zajęciami przedpołudniowymi są oni zobowiązani towarzyszyć podopiecznym w urządzanych niekiedy (w ramach terapii) wieczornych imprezach kulturalnych. Czy w związku z tym pracodawca powinien wprowadzić system równoważny?

W okolicznościach wskazanych w pytaniu system równoważny może okazać się nieracjonalny, gdyż pomiędzy zakończeniem zajęć przedpołudniowych oraz podjęciem ich w godzinach wieczornych wystąpi nieaktywny przedział godzin zaliczany do czasu pracy. Odpowiednim rozwiązaniem wydaje się system przerywany.

Wskazniki i stawki Wymiary czasu pracy podajemy w serwisie
www.wskazniki.gofin.pl.

Jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, pracodawca może stosować system równoważnego czasu pracy, w którym jest dopuszczalne przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej jednak niż do 12 godzin. Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy jest równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy (art. 135 § 1 K.p.). Przykładowo w przypadku jednomiesięcznego okresu rozliczeniowego przypadającego na marzec 2020 r., który przewiduje 176 roboczogodzin i maksimum 22 dni pracy (176 godz. : 8 godz.), a w przy 7/8 etatu 154 roboczogodziny (7/8 etatu x 176 godz.), pracownik z pytania mógłby pracować:

  • 3 dni po 12 godzin, 1 dzień przez 10 godzin i 18 dni po 6 godzin lub
     
  • 2 dni po 12 godzin i 20 dni po 6,5 godziny.

Możliwości jest więcej, zawsze jednak prowadzą do sytuacji, w której wydłużone dniówki skutkują skróceniem pozostałych bądź większą ilością dni wolnych. Ponadto podczas tych pierwszych może pojawić się trudność z właściwym zagospodarowaniem całości czasu pracy. Organizowanie pracy w sposób zapewniający pełne wykorzystanie przeznaczonego nań czasu jest natomiast obowiązkiem pracodawcy (art. 94 pkt 2 K.p.).

Lepszym rozwiązaniem dla rozpatrywanego przypadku jest system przerywany. W myśl art. 139 § 1 K.p., jeżeli jest to uzasadnione rodzajem pracy lub jej organizacją, może być stosowany system przerywanego czasu pracy według z góry ustalonego rozkładu przewidującego nie więcej niż jedną przerwę w pracy w ciągu doby, trwającą nie dłużej niż 5 godzin. Zdaniem redakcji, sformułowanie przepisu nie wymaga stosowania przerwy w każdym dniu. Mogą to być wybrane dni - odpowiednio do potrzeb pracodawcy, podobnie jak dopuszczono wydłużenie tylko niektórych roboczodniówek w systemie równoważnym, czy stosowanie przerwy lunchowej w wybrane dnia tygodnia (por. stanowisko resortu pracy udostępnione naszemu Wydawnictwu 9 stycznia 2018 r.). Organizacja pracy z nielicznymi wyjątkami nie może przy tym naruszać minimalnego odpoczynku dobowego (11 godz.). Tak stanowi art. 132 § 1 K.p.

Przykład

Pracownik, o którym mowa w pytaniu, jest zatrudniony w systemie przerywanym, z tym że na ogół pracuje od 800 do 1500. W marcu br. ma zaplanowane 3 imprezy kulturalne w godzinach od 1800 do 2000, które wymagają jego uczestnictwa jako opiekuna grupy. W celu dostosowania organizacji do wymiaru, pracodawca ustalił, że w tych dniach pracownik będzie pracował od 800 do 1300 i od 1800 do 2000. Odpoczynek dobowy będzie zapewniony.


Pewnych trudności przy planowaniu pracy może przysporzyć brak aktualnych informacji o mających nastąpić imprezach kulturalnych organizowanych w porze wieczornej. Tymczasem plan pracy należy sporządzić na co najmniej miesiąc i przekazać adresatowi minimum na tydzień przed rozpoczęciem pracy w tym okresie (art. 129 § 3 K.p.). Modyfikacja jest przewidziana tylko w sytuacjach wyjątkowych, dopuszczonych przepisami prawa, jak przykładowo w wyniku "oddania" czasu wolnego za godziny nadliczbowe. Do aktów to regulujących zalicza się przy tym nie tylko ustawy i przepisy wykonawcze, lecz także regulaminy zakładowe (art. 9 § 1 K.p.), w których zapisano kiedy zmiana będzie uzasadniona (por. stanowisko GIP z 6 kwietnia 2009 r., znak GPP-417-4560-19/09/PE/RP).

Ważne: Przerwy wynikającej z przerywanej organizacji pracy nie wlicza się do czasu pracy, jednakże za jej czas pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia należnego za czas przestoju (art. 139 § 1 in fine K.p.).

Czytelnik może też pozostać przy systemie podstawowym, a w celu zapewnienia obsługi podczas imprez kulturalnych zlecać terapeutom pracę pozarozkładową. Z uwagi na fakt, że są oni zatrudnieni na część etatu, niekoniecznie będzie ona stanowiła nadgodziny. Pracą w godzinach nadliczbowych jest bowiem praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy (dobową - co do zasady 8 godz. i średniotygodniową - 40 godz.), a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy (art. 151 § 1 K.p.). Wyróżnia się zatem dwa rodzaje nadgodzin - dobowe i tygodniowe. Względem pracownika zatrudnionego na część etatu mogą wystąpić dodatkowe dwa rodzaje godzin pozarozkładowych - ponadwymiarowe, jeden bez, a drugi z obowiązkiem zapłaty dodatku. W myśl art. 151 § 5 K.p., strony stosunku pracy zawartego na część etatu są bowiem obowiązane ustalić w umowie o pracę dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy (limit), których przekroczenie uprawnia pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku jak za godziny nadliczbowe. Limit można ustalić w dowolny sposób np. określając granicę na poziomie liczby godzin na dobę, miesiąc czy w całym okresie rozliczeniowym. Przyjmuje się przy tym, że aby spełnił swój cel, powinien być wyższy od wymiaru (może być też mu równy), ale niższy od norm. Postanowienie w tej sprawie należy umieścić w umowie o pracę.

Przykład

Zakładamy, że pracownik z poprzedniego przykładu jest zatrudniony w systemie podstawowym w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym i pracuje od wtorku do soboty, z modyfikacjami względem przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, od 800 do 1500, czyli po 7 godzin (7/8 etatu x 8 godz.). Zgodnie z umową przekroczenie wymiaru czasu pracy o 5 godzin miesięcznie daje mu prawo do dodatków jak za pracę nadliczbową (limit). Na imprezy kulturalne, przypadające w marcu 2020 r. w 3 soboty, zostanie wezwany do pracy dodatkowo i przepracuje w każdym przypadku po 2 godziny. Pierwsza dodatkowa godzina w każdym z tych dni (będąca ósmą godziną pracy) nie będzie nadgodziną, gdyż mieści się w granicach normy, natomiast druga godzina przekroczy normę i będzie nadgodziną dobową z prawem do wynagrodzenia i 50% dodatków.

Limit nie zostanie przekroczony (6 godz. - 3 godz. nadliczbowe = 3 godz.; 3 godz. < 5 godz.), zatem za każdą pierwszą dodatkową godzinę będzie przysługiwało tylko normalne wynagrodzenie.

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Czas pracy i urlopy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.