Pracownik, który odbył kurs prawa jazdy kategorii C+E na podstawie skierowania pracodawcy, wystąpił z wnioskiem o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Aby pracodawca zgodził się na ustanie zatrudnienia w zaproponowanym trybie, zobowiązał się do pokrycia kosztów tego kursu. Czy pracodawca może przyjąć zwrot poniesionych kosztów?
Tak, rozwiązując umowę o pracę w drodze porozumienia pracodawca i pracownik mogą ustalić zwrot kosztów podnoszenia kwalifikacji zawodowych.
Okoliczności, w których pracodawca ma prawo żądać zwrotu kosztów z tytułu dodatkowych świadczeń, poniesionych na podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika, wymienia art. 1035 K.p. Według tego przepisu, pracownik jest zobowiązany zwrócić koszty, gdy:
Ponieważ jest to katalog zamknięty, pracodawcy nie przysługuje uprawnienie do domagania się zwrotu kosztów przy rozwiązywaniu stosunku pracy za porozumieniem stron. Jednak żaden z kodeksowych przepisów nie stoi na przeszkodzie, żeby pracodawca i pracownik wspólnie ustalili zwrot kosztów w tym przypadku.
Ważne: Porozumienie jest wyrazem zgodnych oświadczeń obydwu stron, złożonych dobrowolnie, w zakresie terminu i warunków zakończenia stosunku pracy (por. uzasadnienie wyroku SN z 12 kwietnia 2022 r., sygn. akt II PSKP 85/21, OSNP 2022/12/118). |
Czytelnik może zatem przyjąć od pracownika zwrot kosztów za kurs prawa jazdy.
Takie działanie pozostaje w zgodzie z zasadą swobody umów, określoną w art. 3531 K.c., która obowiązuje w stosunkach pracy na podstawie art. 300 K.p. Pozwala ona swobodnie sformułować postanowienia porozumienia o rozwiązaniu umowy o pracę (szerzej stosunek prawny), byleby ich treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) tego sposobu zakończenia zatrudnienia, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Ta zasada stanowi więc granicę dowolności, której Czytelnik i jego pracownik nie przekraczają, godząc się na zwrot/ /przyjęcie kosztów kursu (por. uzasadnienie wyroku SA w Białymstoku z 5 września 2012 r., sygn. akt III APa 10/12). Takie rozwiązanie należy ocenić jako zgodne z zasadą uprzywilejowania pracownika, o jakiej mowa w art. 18 K.p., ponieważ pracownik ma wpływ (składa propozycje lub wyraża zgodę na ofertę pracodawcy) na treść porozumienia o ustaniu zatrudnienia.
Zwracamy uwagę! Obowiązkowy zwrot kosztów z tytułu dodatkowych świadczeń powinien nastąpić w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia (art. 1035 K.p. in fine). Zastosowanie zasady proporcjonalności przy rozwiązaniu stosunku pracy w trybie porozumienia zależy jednak od pracodawcy i pracownika. Mogą ją przyjąć, określając, jaka część kosztów zostanie zwrócona bądź mogą ją pominąć, ustalając zwrot kosztów w pełnej wysokości.
|