Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Inne zagadnienia  »   Środki ochrony indywidualnej w razie wykonywania pracy w narażeniu na hałas
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Środki ochrony indywidualnej w razie wykonywania pracy w narażeniu na hałas

Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 11 (605) z dnia 1.06.2024

Po dokonaniu pomiarów natężenia hałasu stwierdzono, że jego wartości w środowisku pracy wymagają stosowania przez pracowników ochronników słuchu. Jak poprawnie dobrać je dla pracowników?

Ochronniki słuchu, podobnie jak wszystkie inne środki ochrony indywidualnej, powinny być odpowiednio dobrane, bowiem zbyt słabe nie zapewnią odpowiedniej ochrony, a z kolei zbyt silne będą powodować uczucie izolacji akustycznej.

Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki (art. 207 § 2 K.p.). Przejawem tego obowiązku, zgodnie z art. 2376 § 1 K.p., jest dostarczenie pracownikowi nieodpłatnie środków ochrony indywidualnej zabezpieczających przed działaniem niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia czynników występujących w środowisku pracy oraz informowanie go o sposobach posługiwania się tymi środkami.

Szczegółowym aktem prawnym regulującym omawianą kwestię jest rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 5 sierpnia 2005 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz. U. poz. 1318), dalej rozporządzenie. Zgodnie z § 6 ust. 1 tego aktu prawnego, w przypadku, gdy uniknięcie lub wyeliminowanie ryzyka zawodowego wynikającego z narażenia na hałas nie jest możliwe za pomocą środków ochrony zbiorowej lub organizacji pracy, pracodawca jest obowiązany:

  • udostępnić środki ochrony indywidualnej słuchu, jeżeli wielkości charakteryzujące hałas w środowisku pracy przekraczają wartości progów działania,
  • udostępnić środki ochrony indywidualnej słuchu oraz nadzorować prawidłowość ich stosowania, jeżeli wielkości charakteryzujące hałas w środowisku pracy osiągają lub przekraczają wartości najwyższych dopuszczalnych natężeń (NDN).

Dopuszczalne ze względu na ochronę słuchu wartości hałasu obowiązują jednocześnie i nie mogą przekraczać wartości podanych poniżej:

  • poziom ekspozycji na hałas odniesiony do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy nie może przekraczać 85 dB, a odpowiadająca mu ekspozycja dzienna nie może przekraczać wartości 3,64 x 103 Pa2 x s lub poziom ekspozycji na hałas odniesiony do przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy, określonego w Kodeksie pracy, nie może przekraczać wartości 85 dB, a odpowiadająca mu ekspozycja tygodniowa nie może przekraczać wartości 18,2 x 103 Pa2 x s,
  • maksymalny poziom dźwięku A nie może przekraczać wartości 115 dB,
  • szczytowy poziom dźwięku C nie może przekraczać wartości 135 dB.

Podane wartości określa załącznik nr 2 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2018 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. poz. 1286 z późn. zm.).

Ważne: Wprowadzenie bezwzględnego obowiązku stosowania środków ochrony indywidualnej w postaci ochronników słuchu powstaje z chwilą, gdy natężenie hałasu na stanowisku pracy przekracza 85 dB.

W przypadku niższych wartości stwierdzonych przeprowadzonymi pomiarami i wynoszących co najmniej 80 dB (dla poziomu ekspozycji na hałas odniesionego do 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy lub poziomu ekspozycji na hałas odniesionego do tygodnia pracy), pracodawca jest obowiązany udostępnić pracownikom środki ochrony indywidualnej w postaci ochronników słuchu, przy czym nie ma obowiązku wprowadzenia bezwzględnego nakazu ich stosowania.

Według specjalistów Centralnego Instytutu Ochrony Pracy - Państwowego Instytutu Badawczego (www.ciop.pl) w praktyce przyjmuje się, że ryzyko uszkodzenia słuchu jest eliminowane wtedy, gdy pracownik nie jest eksponowany na hałas o poziomie dźwięku A powyżej 80 dB. Tym samym właściwie dobrane ochronniki słuchu powinny tak tłumić dźwięk, że wartości poziomu dźwięku A pod nimi nie będą większe niż 80 dB. Zbyt duże tłumienie dźwięku może powodować u użytkownika uczucie izolacji akustycznej (pracownik może nie słyszeć sygnałów użytecznych - np. ostrzeżeń). Ponadto uczucie dyskomfortu może skutkować zdjęciem ochronników słuchu. W takiej sytuacji nawet chwilowe narażenie słuchu na hałas o wysokim poziomie może zniweczyć cały efekt ochronny, a w sytuacji hałasu impulsowego spowodować natychmiastowe uszkodzenie słuchu. Zatem oprócz ograniczenia poziomu dźwięku A pod ochronnikami ze względu na ochronę słuchu, istnieje także ograniczenie tłumienia ochronników związane z komfortem i bezpieczeństwem pracy w ochronnikach. Z tych względów zaleca się, aby poziom dźwięku A pod ochronnikami słuchu był nie niższy niż 65 dB.

Do określenia poziomu dźwięku A jaki będzie występował w danych warunkach hałasowych pod ochronnikami słuchu stosuje się przedstawione w normie PN-EN 458:2016-06 "Ochronniki słuchu. Zalecenia dotyczące doboru, użytkowania, konserwacji codziennej i okresowej. Dokument przewodni", obliczeniowe metody doboru ochronników słuchu. W załączniku A określono trzy podstawowe metody doboru ochronników słuchu:

  • metoda pasm oktawowych,
  • metoda HML,
  • metoda SNR.

Metody te różnią się stopniem dokładności określania poziomu dźwięku A pod ochronnikami. Metoda pasm oktawowych jest najbardziej dokładna. Natomiast metoda SNR jest najmniej dokładna. Danymi wejściowymi umożliwiającymi dobór wspomnianymi metodami są dane pomiarowe wielkości hałasu na stanowisku pracy oraz parametry ochronników słuchu dostępne w informacji dla użytkownika ochronników.

Poza ustalonym hałasem wyodrębnić można hałas impulsowy, który wiąże się ze względnie dużymi zmianami ciśnienia akustycznego zachodzącymi w krótkich przedziałach czasu. Przebywanie w obecności hałasu impulsowego bardzo często wiąże się z brakiem możliwości zastosowania technicznych lub organizacyjnych metod jego ograniczania. Dotyczy to sytuacji, gdy źródło dźwięku znajduje się w bezpośredniej bliskości osób i nie ma możliwości zastąpienia tych osób urządzeniami. Stosowanie określonych zabezpieczeń może z kolei nie skutkować dostatecznym obniżeniem wartości parametrów hałasu docierającego do osoby. Przykładem mogą być tłumiki, które obniżają szczytowy poziom ciśnienia akustycznego wytwarzanego podczas strzałów z karabinu, lecz w stopniu niedostatecznym do właściwego zabezpieczenia słuchu. Stąd istotna jest rola ochronników słuchu w zabezpieczaniu słuchu przed skutkami oddziaływania hałasu impulsowego. Ważne przy tym jest stosowanie ochronników w taki sposób, aby zabezpieczały one przed hałasem impulsowym przez cały czas przebywania w jego obecności. Warunkiem uzyskania odpowiedniej ochrony jest ponadto prawidłowy dobór ochronników słuchu ze względu na wartości parametrów hałasu impulsowego.

Ważne: Do przeprowadzenia prawidłowego doboru ochronników słuchu wymagane są zarówno informacje o parametrach hałasu w miejscu przebywania użytkownika tego sprzętu, jak również informacje o tym, jak określony ochronnik ogranicza hałas.

Duże wartości poziomu ciśnienia akustycznego hałasu impulsowego, sprawiają, że górna granica zakresu pomiarowego standardowych mierników poziomu dźwięku najczęściej ma niedostatecznie dużą wartość, aby poprawnie scharakteryzować parametry tego hałasu. Stąd niezbędne jest stosowanie odpowiedniego wyposażenia pomiarowego. Istotne jest również doświadczenie osób przeprowadzających pomiary parametrów hałasu, aby poprawnie zostały określone reprezentatywne cykle zdarzeń związanych z wytwarzaniem hałasu impulsowego.

Dane liczbowe dotyczące ograniczania przez określone ochronniki słuchu hałasu impulsowego wytwarzanego przez różne jego źródła, nie są dostępne w instrukcji dla użytkownika tych ochronników. Dane takie mogą być uzyskiwane z użyciem metod pomiarowych lub obliczeniowych.

Dla Prenumeratorów GOFIN

Dobór ochronników słuchu pod względem parametrów hałasu, kończy się porównaniem uzyskanych wartości parametrów hałasu docierającego do użytkownika tych ochronników słuchu z wartościami kryterialnymi. W przypadku narażenia na hałas impulsowy, w tym hałas impulsowy wytwarzany na tle hałasu ustalonego (hałas mieszany), i występujące przekroczenia wartości dopuszczalnych odnoszące się do szczytowego poziomu dźwięku C, wartości kryterialne obejmują zarówno omówioną wcześniej wartość dotyczącą równoważnego poziomu dźwięku A wynoszącą 80 dB, jak i wartość 135 dB dotyczącą wymienionego parametru szczytowy poziom dźwięku C.

W analizowanym przypadku, pracodawca powinien dokonać stosownego doboru albo we własnym zakresie i w porozumieniu z lekarzem medycyny pracy (na podstawie dokonanych pomiarów, udostępnionych przez producentów i/lub dystrybutorów informacji o oferowanych ochronnikach), bądź też zlecić usługę doboru podmiotowi zewnętrznemu - najlepiej temu, który dokonywał pomiarów hałasu.

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Inne zagadnienia - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.