Niedawno zmarł mój ojciec. Cały spadek przekazał w testamencie swojej partnerce i ich dziecku, niemniej mnie formalnie nie wydziedziczył. Będę dochodził od spadkobierców zachowku. Czy jako osoba najbliższa będę miał w tej sytuacji prawo do zwolnienia z podatku od spadków i darowizn? Jeśli tak, to w jakim w terminie powinienem zawiadomić urząd skarbowy o zachowku?
Czytelnik będzie mógł skorzystać ze zwolnienia podatkowego w podatku od spadków i darowizn przysługującego najbliższej rodzinie, tj. osobom należącym do tzw. zerowej grupy podatkowej. Wspomnianemu podatkowi podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy (praw) m.in. tytułem zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu. Stanowi o tym art. 1 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2024 r. poz. 1837).
Czytelnik jako zstępny spadkodawcy (jego dziecko) należy do zerowej grupy podatkowej. W przypadku nabycia w drodze zachowku warunkiem skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jest zgłoszenie nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek podatkowy przy nabyciu tytułem zachowku powstaje z chwilą zaspokojenia roszczenia (art. 6 ust. 1 pkt 2a ustawy). Należy również pamiętać, że jeżeli nabycie następuje w częściach, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą nabycia poszczególnych części. Co istotne, jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie powołanego terminu, zwolnienie, stosuje się, gdy nabywca dokona zgłoszenia nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu.
Zgłoszenia należy dokonać na formularzu SD-Z2. W dokumencie tym wskazuje się m.in. tytuł nabycia (w przypadku zachowku - punkt 8 w pozycji 40 części D formularza) oraz rynkową wartość otrzymanego przysporzenia. Istotne jest także wskazanie stosunku osobistego nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte określone prawa - w przypadku zachowku chodzi o relację uprawnionego do zachowku względem spadkodawcy, a nie spadkobiercy czy innej osoby, która spełniła roszczenie o zachowek (w przypadku zachowku - w omawianej sytuacji punkt 2 w pozycji 88 części H formularza).
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje m.in. przypadków, gdy wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok, nie przekracza kwoty 36.120 zł.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
