Większość pracowników może korzystać z wypoczynku w dniach ustawowo wolnych od pracy. W Boże Narodzenie, Wielkanoc czy inne ważniejsze święta zakłady pracy są zazwyczaj zamknięte lub znacznie ograniczają swoją działalność. Są jednak wyjątki od tej zasady - w niektórych branżach praca wykonywana jest z tym samym natężeniem, bez względu na występujące święta.
Niedziele i święta generalnie są dniami wolnymi od pracy (art. 1519 K.p.). Nie zawsze jednak pracownicy mogą skorzystać z gwarantowanego ustawowo świątecznego wypoczynku. Jest wiele branż, w których można pracować w niedziele i święta. Są one wymienione w art. 15110 K.p. (patrz ramka), ponadto dopuszczalność pracy w niedzielę częściowo wynika z art. 1519a K.p. Jak stanowi art. 1519a § 1 K.p. praca w handlu w święta jest niedozwolona. Zgodnie z art. 1519a § 2 K.p. powyższą regulację stosuje się również wtedy, gdy święto przypada w niedzielę. Z obu tych przepisów można wywnioskować, że pracownicy zatrudnieni w placówkach handlowych mogą pracować w "robocze" niedziele.
W tym miejscu należy zasygnalizować, że obecnie trwają prace legislacyjne nad zmianą zasad pracy w placówkach handlowych w niedzielę. Nowe przepisy (przewidujące m.in. pracę w handlu w 2018 r. tylko w pierwszą i ostatnią niedzielę miesiąca) mają wejść w życie 1 marca 2018 r.
Pracownikowi wykonującemu dozwoloną pracę w niedziele i święta (oprócz zatrudnionego w systemie pracy weekendowej) należy się rekompensata. W pierwszej kolejności za pracę w tym dniu trzeba zapewnić inny dzień wolny od pracy. Powinno to nastąpić:
Jeżeli zapewnienie rekompensaty za pracę w niedzielę we wskazanym terminie nie jest możliwe, dzień wolny powinien zostać udzielony do końca okresu rozliczeniowego. Brak możliwości udzielenia dnia wolnego w tym drugim terminie powoduje konieczność wypłaty stuprocentowego dodatku do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w niedzielę. Z kolei dzień wolny za pracę w święto powinien zostać udzielony do końca okresu rozliczeniowego. Jeżeli nie jest to możliwe, za pracę w takim dniu pracownikowi przysługuje stuprocentowy dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w święto (art. 15111 § 1 i 2 K.p.). W przypadku gdy święto przypada w niedzielę, pracodawca stosuje przepisy dotyczące pracy w niedzielę.
Przywołany już art. 15110 K.p. zawiera katalog wyłączeń od zasady, że niedziele i święta ustawowe są wolne od pracy. W katalogu tym są wymienieni m.in. pracodawcy, którzy do świadczenia usług wykorzystują środki komunikacji elektronicznej, a odbiorcami tych usług są firmy zagraniczne. Chodzi tu o takiego kontrahenta zagranicznego, u którego obowiązuje inny niż w Polsce terminarz świąt. Dopuszczalność pracy w niedziele i święta, które dla odbiorcy zagranicznego są dniami powszednimi, dotyczy jednak tylko stanowisk, na których:
Do prac objętych omawianym wyłączeniem należą m.in. usługi świadczone przy pomocy programów komputerowych jak np. poczta elektroniczna czy w ramach tzw. call center. Jeżeli wykonywane są w święto (lub w niedzielę), pracownik ma prawo do rekompensaty na zasadach ogólnych.
|
Dopuszczalna praca w niedziele i święta Praca w niedziele i święta ustawowo wolne od pracy dozwolona jest:
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
