Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego po przepracowaniu roku, tj. 1,66 dnia (1/12 z 20 dni) lub 2,16 dnia (1/12 z 26 dni). Tak stanowi art. 153 § 1 K.p. W praktyce kadrowej urlop ten jest nazywany urlopem cząstkowym.
| Przykład |
Od 1 czerwca 2014 r. pracodawca na podstawie umów o pracę zawartych na okres do 31 maja 2015 r. zatrudnił dwóch ubiegłorocznych absolwentów wyższej szkoły zawodowej (z tytułem licencjata). Pierwszy po ukończeniu studiów odbył 12-miesięczny staż w urzędzie pracy, a drugi do dnia podjęcia obecnego zatrudnienia pozostawał nieaktywny zawodowo.
W dniu 30 czerwca 2014 r. oraz w każdym kolejnym ostatnim dniu miesiąca tego roku (czyli 31 lipca, 31 sierpnia itd.), pierwszy z nich będzie nabywał prawo do 2,16 dnia urlopu, a drugi do 1,66 dnia urlopu.
Przy ustalaniu prawa do urlopu cząstkowego należy przyjmować miesiąc obliczeniowy, a nie kalendarzowy. Ponadto chodzi tu o miesiąc pozostawania w stosunku pracy, a nie efektywnego wykonywania pracy.
| Przykład |
Pracodawca zatrudnił absolwenta technikum od 19 maja 2014 r. Prawo do pierwszego urlopu cząstkowego (1/12 z wymiaru należnego po przepracowaniu roku) nabędzie on 18 czerwca 2014 r., a prawo do kolejnych uzyska 18 dnia każdego następnego miesiąca, aż do 18 grudnia 2014 r. włącznie.
Wyjaśniamy, iż brak jest podstaw prawnych do zaokrąglania wymiaru urlopu cząstkowego. W literaturze przedmiotu prezentowany jest jednak pogląd, że pracodawca może dokonywać zaokrąglenia w ramach realizacji zasady korzyści pracownika. Uznaje się natomiast powszechnie, że w pierwszym roku zatrudnienia, z racji sposobu nabywania prawa do urlopu, nie podlega on planowaniu. Poza tym jednak powinien być udzielany z uwzględnieniem wszystkich pozostałych reguł wykorzystywania.
| Przykład |
Absolwent szkoły wyższej został zatrudniony od 1 lutego 2014 r., w systemie podstawowym od poniedziałku do piątku, na czas określony wynoszący 2 lata. Dotychczas nabył prawo do 6,64 dnia urlopu wypoczynkowego (1,66 dnia x 4 m-ce), co łącznie daje 53,12 godziny.
Załóżmy, że zamierza on skorzystać z urlopu od 16 czerwca br. Pracodawca może udzielić urlopu na okres od 16 do 24 czerwca br. w pełnym wymiarze dobowym oraz na dzień 25 czerwca na część dnia pracy, tj. w wymiarze 5 godzin i 7 minut.
Może się zdarzyć, że pracownik w pierwszym roku pracy nie uzyska w ogóle prawa do urlopu wypoczynkowego. Taka sytuacja występuje wówczas, gdy nie dochodzi do przepracowania pełnego miesiąca, tj. gdy pracownik zostanie zatrudniony po 1 grudnia danego roku kalendarzowego. W takim przypadku, zgodnie z art. 153 § 2 K.p., w dniu 1 stycznia następnego roku kalendarzowego pracownik uzyskuje od razu prawo do kolejnego urlopu wypoczynkowego.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
