Maszyna, stanowiąca środek trwały w mojej firmie, ulega częstym awariom. W związku z rosnącymi kosztami napraw, producent, w ramach udzielonej gwarancji, zamierza wymienić ją na nową. Maszyna nie jest jeszcze w pełni zamortyzowana. Jaki wpływ na dokonane i rozliczone podatkowo odpisy amortyzacyjne będzie miała wymiana urządzenia?
Jeżeli zakupiony środek trwały zostanie wymieniony przez sprzedawcę lub producenta w ramach rękojmi lub gwarancji, podatnik jest obowiązany wykreślić wadliwy egzemplarz z ewidencji środków trwałych i zaprzestać jego amortyzacji oraz wpisać do tej ewidencji nowy środek trwały. Nie ma natomiast potrzeby korygowania odpisów amortyzacyjnych zaliczonych do tej pory do kosztów podatkowych.
Przepisy ustaw o podatku dochodowym nie zawierają odrębnych uregulowań dotyczących amortyzacji w razie wymiany gwarancyjnej środka trwałego.
Zastąpienie jednego składnika majątkowego innym egzemplarzem tego samego rodzaju, oznacza, że mamy do czynienia z dwoma środkami trwałymi.
Jak wynika z treści art. 22h ust. 1 pkt 1 updof oraz art. 16h ust. 1 pkt 1 updop, odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych dokonuje się do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór.
Zwrot wadliwej maszyny producentowi lub sprzedawcy nie powoduje powstania niedoboru, nie jest także formą zbycia. Czynność tę należy utożsamić raczej z postawieniem środka trwałego w stan likwidacji.
Niesprawne urządzenie należy zatem wykreślić z ewidencji środków trwałych i zaniechać dokonywania dalszych odpisów amortyzacyjnych. Z literatury przedmiotu wynika, że odpisy amortyzacyjne, które już zostały dokonane i rozliczone w kosztach uzyskania przychodów można:
1) wyłączyć z kosztów podatkowych lub
2) rozpoznać ich równowartość jako przychód podatkowy, bez korygowania kosztów, lub
3) uwzględnić przy amortyzacji składnika majątku otrzymanego w wyniku wymiany, bez ingerowania w rachunek podatkowy.
Dwa pierwsze rozwiązania sprowadzają się niejako do "wyzerowania" odpisów dokonanych od wadliwego środka trwałego i zaliczenia do kosztów poprzez odpisy amortyzacyjne pełnej wartości początkowej nowego środka trwałego (tj. otrzymanego w ramach wymiany).
Najwłaściwsze jednak wydaje się trzecie rozwiązanie, które zakłada, że na skutek zwrotu wadliwego środka trwałego nie zachodzi potrzeba korekty kosztów o odpisy dokonane do momentu jego zwrotu. Jeżeli bowiem odpisy te były dokonane zgodne z przepisami, to brak jest podstaw do ich korygowania. Nie ma również uzasadnienia do wykazywania tych odpisów po stronie przychodów - w wyniku wymiany środka trwałego nie dochodzi bowiem do zwrotu ceny jego zakupu.
Również fiskus skłania się do przyjęcia tego rozwiązania (por. interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 15 marca 2010 r., nr IPPB1/415-889/09-5/AM oraz postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Kętrzynie z 25 kwietnia 2006 r., nr US.III/415-21/06). Organy podatkowe zalecają, aby po wymianie gwarancyjnej, podatnik dokonywał odpisów amortyzacyjnych w niezmienionej wysokości, zaliczając je w całości do kosztów podatkowych do czasu, gdy suma odpisów amortyzacyjnych - dokonanych przed i po wymianie - będzie równa cenie nabycia środka trwałego.
Należy zaznaczyć, że wartość początkowa nowej maszyny uzyskanej od producenta powinna być, co do zasady, tożsama z wartością początkową niesprawnego egzemplarza, gdyż w założeniu wymiany gwarancyjnej towar wymieniony jest ekwiwalentem towaru wadliwego.
|