Zmiana w trakcie miesiąca wymiaru etatu pracownika z pełnego na część etatu skutkuje zmianą zarówno wynagrodzenia za pracę, jak i wymiaru czasu pracy obowiązującego pracownika do przepracowania. Jednakże przepisy z zakresu prawa pracy nie regulują wprost zasad ustalania wymiaru czasu pracy czy wynagrodzenia za pracę w takiej sytuacji. W praktyce wymiar czasu pracy oraz wynagrodzenie za pracę należy obliczyć oddzielnie za okresy przed zmianą etatu oraz po jego zmniejszeniu.
Zmniejszenie wymiaru czasu pracy w trakcie miesiąca wymaga ponownego ustalenia dla pracownika obowiązującego go wymiaru czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym. W praktyce oblicza się go z uwzględnieniem dwóch okresów, przed i po obniżeniu etatu, biorąc pod uwagę wielkość etatu pracownika w poszczególnych okresach (przykład 1).
Wymiar czasu pracy w każdym z tych okresów oblicza się zgodnie z zasadami określonymi w art. 130 K.p. W tym celu należy:
Ponadto wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym ulega w tym okresie obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy, przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy (art. 130 § 3 K.p.).
W sytuacji gdy pracownik, któremu obniżono wymiar czasu pracy, wykonywał pracę w organizacji podstawowej, przez 5 dni w tygodniu w wymiarze 8 godzin na dobę i nadal ma w ten sposób wykonywać pracę, ale w zmniejszonym wymiarze dobowym, należy proporcjonalnie obniżyć ten wymiar dobowy. Natomiast jeżeli pracownik po obniżeniu etatu ma wykonywać pracę w nierównomiernym rozkładzie, pracodawca musi sporządzić dla niego indywidualny rozkład czasu pracy (art. 129 § 3 K.p.).
W przypadku obniżenia wymiaru czasu pracy pracownika w trakcie miesiąca, obowiązkiem pracodawcy jest ustalenie wynagrodzenia pracownika odrębnie za każdy z okresów. W takiej sytuacji, jeżeli pracownik otrzymuje stałe miesięczne wynagrodzenie, jego wysokość ustala się w oparciu o stawkę godzinową przed zmianą wynagrodzenia oraz po zmianie (przykład 2). W tym celu stosuje się metodę obliczania stawki godzinowej wynikającą z § 12 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia... (Dz. U. z 1996 r. nr 62, poz. 289 ze zm.). Polega ona na tym, że wynagrodzenie ustalone w stałej stawce miesięcznej dzieli się przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu. Tak ustaloną stawkę godzinową obowiązującą przed i po zmianie wymiaru etatu mnoży się przez liczbę przepracowanych godzin.
Stanowisko w tej sprawie zajął też Główny Inspektorat Pracy (znak pisma: GPP-471-4560-24/09/PE/RP). Zdaniem GIP należy wówczas miesięczną stawkę wynagrodzenia podzielić przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w miesiącu wynikających z wymiaru etatu, na jaki był zatrudniony pracownik, a następnie otrzymaną kwotę pomnożyć przez liczbę godzin, jaką pracownik przepracował według dotychczasowego wymiaru czasu pracy. Uzyskana kwota stanowi wynagrodzenie za część miesiąca przepracowanego według dotychczasowego wymiaru. W ten sam sposób należy obliczyć wynagrodzenie za drugą część miesiąca, w trakcie której pracownik świadczył pracę w innym wymiarze czasu pracy. Suma tych wynagrodzeń stanowi wynagrodzenie przysługujące pracownikowi za cały miesiąc.
|
Przykład 1 Pracownikowi zatrudnionemu w podstawowym systemie czasu pracy w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym z dniem 22 maja 2017 r. zostanie obniżony wymiar czasu pracy z całego etatu do 1/4 etatu. Do dnia obniżenia wymiaru etatu przepracuje on 13 dni po 8 godzin. Po obniżeniu wymiaru etatu pracownik będzie miał do przepracowania w maju br. 16 godzin, co wynika z wyliczenia:
Pracodawca powinien w okresie od 22 do 31 maja br. zaplanować pracownikowi pracę w wymiarze 16 godzin.
Pracownik od 1 do 21 maja 2017 r. jest zatrudniony na pełny etat i wykonuje pracę w podstawowej organizacji od poniedziałku do piątku po 8 godzin na dobę. Za pracę na pełny etat przysługuje mu stałe wynagrodzenie miesięczne w wysokości 4.200 zł. Od 22 maja br. zostanie mu obniżony wymiar etatu do 1/4 i wynagrodzenie do kwoty 1.500 zł. Obowiązują go jednomiesięczne okresy rozliczeniowe czasu pracy. W maju br. wymiar czasu pracy dla pracownika pełnoetatowego wynosi 168 godzin, a dla zatrudnionego na 1/4 etatu 42 godziny. W tym miesiącu pracownik przepracuje na pełny etat 104 godziny i 16 godzin na 1/4 etatu. Wynagrodzenie za okres pracy na pełny etat od 1 do 21 maja br.:
Wynagrodzenie za okres pracy na 1/4 etatu od 22 do 31 maja br.:
Łącznie wynagrodzenie pracownika za maj br. wyniesie 3.171,36 zł, tj. 2.600 zł + 571,36 zł, pod warunkiem przepracowania przez pracownika wszystkich godzin na pełny i część etatu. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
