Jednostki, które prowadzą księgi rachunkowe, są zobowiązane do sporządzenia sprawozdania finansowego na dzień zamknięcia tych ksiąg, czyli na dzień bilansowy. Przygotowanie sprawozdania finansowego powinno nastąpić nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego (por. art. 45 ust. 1 i art. 52 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Jednostki, których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, mają zatem obowiązek sporządzić sprawozdanie finansowe za 2018 r. nie później niż 31 marca 2019 r.
Generalnie sprawozdanie finansowe składa się z bilansu, rachunku zysków i strat, informacji dodatkowej, obejmującej wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i objaśnienia. Przy czym sprawozdania finansowe podlegające obowiązkowemu badaniu przez biegłego rewidenta powinny obejmować dodatkowo zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych (por. art. 45 ust. 2 i 3 ww. ustawy).
 |
Druki sprawozdań finansowych dostępne są w serwisie www.druki.gofin.pl |
Podstawowym załącznikiem, według którego jednostki sporządzają sprawozdanie finansowe, jest załącznik nr 1 do ustawy o rachunkowości, przeznaczony dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji. Określone jednostki mogą korzystać z uproszczeń i sporządzać sprawozdanie finansowe odpowiednio według załącznika nr 4, 5 i 6 do ustawy o rachunkowości.
Zakres informacji prezentowanych w sprawozdaniach finansowych przez jednostki inne niż banki i zakłady ubezpieczeń oraz reasekuracji określają załączniki do ustawy o rachunkowości:
| Elementy sprawozdania finansowego w zależności od rodzaju jednostki | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jednostki inne niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji (załącznik nr 1) |
Jednostki małe (załącznik nr 5) |
Jednostki mikro (załącznik nr 4) | Organizacje pozarządowe (załącznik nr 6) |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
|
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przed sporządzeniem sprawozdania finansowego za 2018 r. jednostki powinny podjąć decyzję, do jakiej kategorii, w rozumieniu ustawy o rachunkowości, chcą i mogą należeć, a także w jakiej postaci będą sporządzały roczne sprawozdanie finansowe. Decyzję o przyjęciu zasad sporządzania sprawozdań finansowych z zastosowaniem uproszczeń przewidzianych dla jednostek małych lub mikro podejmuje organ zatwierdzający sprawozdanie.
Ze względu na to, że informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym mogą być wykazywane ze szczegółowością większą niż określona w załącznikach do ustawy o rachunkowości (jeżeli wynika to z potrzeb lub specyfiki jednostki,) jednostki małe mogą sporządzać poszczególne elementy sprawozdania finansowego według załącznika nr 1 lub załącznika nr 5, a jednostki mikro w oparciu o załącznik nr 1 lub załącznik nr 4 albo załącznik nr 5 (por. art. 50 ustawy o rachunkowości). Dodajmy, iż ustawa o rachunkowości daje możliwość wybiórczego stosowania uproszczeń w zakresie sprawozdawczości finansowej jednostek mikro i małych. Przykładowo jednostka mikro może sporządzić bilans według załącznika nr 4, a rachunek zysków i strat i informację dodatkową według załącznika nr 1. Jednak naszym zdaniem wskazane jest sporządzenie wszystkich elementów sprawozdania według wzorców określonych w jednym załączniku.
 |
Na temat uproszczeń dotyczących jednostek małych i mikro napiszemy w następnym numerze Zeszytów Metodycznych Rachunkowości |
Z kolei jednostki, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2018 r. poz. 450 ze zm.), z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy, mogą sporządzać sprawozdanie finansowe według załącznika nr 1 lub załącznika nr 6 do ustawy o rachunkowości. Decyzję w tej sprawie podejmuje kierownik jednostki. Co ważne, jednostki te nie mogą - w świetle aktualnych przepisów - przyjąć statusu jednostki mikro, czy też jednostki małej (por. art. 3 ust. 1e pkt 8 ustawy o rachunkowości). Nie mogą one zatem sporządzać sprawozdania finansowego według załącznika nr 4, czy załącznika nr 5 do ustawy o rachunkowości.
Ponadto - w naszej ocenie - jeżeli sprawozdania finansowe jednostek pozarządowych będą podlegały badaniu na podstawie art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości, to takie sprawozdania powinny także obejmować zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych. Te elementy sprawozdania powinny zostać sporządzone zgodnie z art. 48a ust. 1 pkt 1 i art. 48b ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, w zakresie ustalonym w załączniku nr 1 do tej ustawy. Należy bowiem zauważyć, że art. 48a i art. 48b ustawy o rachunkowości nie zawierają zwolnienia ze sporządzenia zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych dla organizacji pozarządowych, jak to ma miejsce w przypadku jednostek mikro (por. art. 48a ust. 3 i art. 48b ust. 4) oraz jednostek małych (por. art. 48a ust. 4 i art. 48b ust. 5).
| ||||||||||||
|
||||||||||||
