Za 2016 r. nasza spółka z o.o. wypracowała zysk. Część tego zysku przeznaczyliśmy na wypłatę nagród dla pracowników. Jakie zapisy towarzyszyć będą przyznaniu i wypłacie takich nagród?
| W świetle art. 53 ust. 3 i 4 ustawy o rachunkowości, podział lub pokrycie wyniku finansowego netto może nastąpić dopiero po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający. W jednostkach zobowiązanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego, przed zatwierdzeniem sprawozdania biegły rewident musi wyrazić opinię o tym sprawozdaniu bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami. Podział lub pokrycie wyniku finansowego netto, dokonany bez spełnienia tego warunku, jest nieważny z mocy prawa. |
W spółkach kapitałowych podziałowi podlega zysk (wynik finansowy) netto, osiągnięty za dany rok obrotowy, czyli różnica pomiędzy zyskiem brutto a obowiązkowymi obciążeniami wyniku finansowego.
Istotną kwestią jest to, że podział wyniku finansowego wymaga podjęcia uchwały organu zatwierdzającego w tej sprawie. Z treści tej uchwały powinno w sposób jednoznaczny wynikać, w jaki sposób zysk zostanie podzielony.
Wypracowany przez spółkę kapitałową zysk netto może być przeznaczony np. na wypłatę dywidendy dla wspólników, zwiększenie kapitału zapasowego lub rezerwowego, czy pokrycie straty z lat ubiegłych. Zysk ten może być także przeznaczony na wypłatę nagród dla pracowników.
| Nagrody dla pracowników wypłacane z zysku netto nie mają charakteru kosztowego i nie obciążają kosztów działalności operacyjnej jednostki. W księgach rachunkowych kwotą nagrody wypłaconej z zysku na podstawie podjętej uchwały o podziale zysku obciąża się konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego". |
Co istotne, nagrody wypłacane pracownikom z zysku netto podlegają takim samym obciążeniom jak "zwykłe" wynagrodzenie ze stosunku pracy, tj. uwzględnia się je w podstawie wymiaru składek ZUS oraz w podstawie opodatkowania podatkiem dochodowym.
Zapisy księgowe związane z naliczeniem takich nagród mogą więc przebiegać w następujący sposób:
| 1) kwota nagrody przyznana pracownikom z zysku w kwocie brutto (na podstawie podjętej uchwały o podziale zysku): |
| - Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego", - Ma konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń", |
| 2) składki ZUS w części finansowanej przez pracownika: |
| - Wn konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń", - Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Rozrachunki z ZUS), |
| 3) zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych: |
| - Wn konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń", - Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu podatku dochodowego), |
| 4) składki ZUS w części finansowanej przez pracodawcę: |
| - Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego", - Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Rozrachunki z ZUS). |
Jeżeli składki ZUS w części finansowanej przez pracodawcę nie będą finansowane z zysku, to kwota tych składek obciąży koszty działalności operacyjnej, zapisem:
| - Wn konto 40-5 "Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia" lub konto zespołu 5, - Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Rozrachunki z ZUS). |
Zwracamy uwagę, że źródło finansowania składek ZUS powinno być wskazane w uchwale o podziale zysku.
Przykład
I. Założenia:
II. Dekretacja:
| Opis operacji | Kwota | Konto | |
| Wn | Ma | ||
| 1. PK - zaksięgowanie nagród dla pracowników: | |||
| a) kwota nagrody | 80.000 zł | 23-0 | |
| b) składki ZUS obciążające pracodawcę (pokrywane z zysku) | 16.488 zł | 22 | |
| c) kwota ogółem | 96.488 zł | 82 | |
| 2. Lista płac - potrącenia: | |||
| a) składki ZUS, w części obciążającej pracowników i składka zdrowotna | 17.181 zł | 23-0 | 22 |
| b) zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych | 7.076 zł | 23-0 | 22 |
| 3. WB - wypłata nagród, w kwocie pomniejszonej o pobrane składki ZUS i podatek dochodowy: 80.000 zł - 17.181 zł - 7.076 zł = | 55.743 zł | 23-0 | 13-0 |
III. Księgowania:
Kwestia ujmowania w kosztach uzyskania przychodów nagród dla pracowników wypłaconych z zysku netto (z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym) przez długi czas była przedmiotem sporu (zarówno między podatnikami a organami podatkowymi, jak też w orzecznictwie).
Przypomnijmy, iż z uchwały siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 czerwca 2015 r., sygn. akt II FPS 3/15 (orzeczenie prawomocne), wynika, że nagrody i premie wypłacone pracownikom przez podatnika CIT z dochodu po opodatkowaniu mogą stanowić koszty uzyskania przychodów tego podatnika. Stanowiska zawartego w tej uchwale nie podzielił NSA w postanowieniu z 13 października 2015 r., sygn. akt II FSK 3069/13. Jednak NSA w składzie siedmiu sędziów 1 lutego 2016 r. wydał kolejną uchwałę (sygn. akt II FPS 5/15). Orzekł w niej, że nagrody i premie, wypłacane pracownikom z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów pracodawcy w miesiącu ich wypłaty.
 |
Obszerna baza orzeczeń wydawanych przez sądy i inne organy państwa dostępna jest w serwisie www.orzecznictwo.gofin.pl |
Aktualnie organy podatkowe prezentują stanowisko, że nagrody/premie dla pracowników wypłacone z zysku netto mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Tak uznał np. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z 6 października 2016 r., nr ILPB2/4510-1-61/16-2/PS, a także Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 19 lutego 2016 r., nr IPPB6/4510-418/15-2/AK.
| Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów nagród wypłaconych pracownikom przez podatnika podatku dochodowego od osób prawnych z dochodu po opodatkowaniu nie ma wpływu na ewidencję księgową. Jak wspomniano we wcześniejszej części tego opracowania, dla celów bilansowych nagrody dla pracowników z zysku netto nie mają charakteru kosztowego i nie obciążają kosztów działalności operacyjnej jednostki (odnoszone są one na konto 82). |
Należy jednocześnie pamiętać, że na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 40 updop, należne od wypłat z zysku m.in. składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracodawcę są wyłączone z kosztów podatkowych. Jak bowiem wynika z tego przepisu, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów składek na ubezpieczenia społeczne oraz na Fundusz Pracy i na inne fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw - od nagród i premii, wypłacanych w gotówce lub w papierach wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
