We wrześniu 2014 r. ubezpieczyliśmy samochód służbowy (koszty ubezpieczenia rozliczamy w czasie). W połowie listopada 2014 r. samochód sprzedaliśmy. Jak rozliczyć koszty ubezpieczenia pozostające na koncie rozliczeń międzyokresowych kosztów? Jak zaksięgować zwrot niewykorzystanej składki OC i AC?
Koszty ubezpieczenia samochodu po jego sprzedaży nie mogą pozostawać na koncie rozliczeń międzyokresowych kosztów. Z chwilą sprzedaży samochodu jednostka powinna zaprzestać aktywowania kosztów ubezpieczenia, a nierozliczoną kwotę odpisać w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych, zapisem:
| – Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne", – Ma konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów". |
Co istotne, jeśli jednostka sporządza rachunek zysków i strat w wersji porównawczej, to rozliczenie pozostałej części ubezpieczenia należy przeprowadzić w księgach rachunkowych za pomocą konta 79-0 "Obroty wewnętrzne" oraz konta 79-1 "Koszty obrotów wewnętrznych". Odbędzie się to zapisami:
| 1. W jednostkach prowadzących ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5: |
| a) wyksięgowanie nierozliczonych do momentu sprzedaży samochodu aktywowanych kosztów ubezpieczenia: |
| – Wn konto 79-1 "Koszty obrotów wewnętrznych", – Ma konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów", |
| b) zarachowanie nierozliczonej kwoty ubezpieczenia w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych: |
| – Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne", – Ma konto 79-0 "Obroty wewnętrzne". |
| 2. W jednostkach prowadzących ewidencję kosztów tylko na kontach zespołu 4: |
| a) odpisanie nierozliczonych do momentu sprzedaży samochodu aktywowanych kosztów ubezpieczenia: |
| – Wn konto 49 "Rozliczenie kosztów", – Ma konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów", |
| b) zarachowanie nierozliczonej kwoty ubezpieczenia w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych: |
| – Wn konto 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne", – Ma konto 79-0 "Obroty wewnętrzne". |
Przykład
Rozliczenie składki OC w jednostce prowadzącej konta zespołu 4 i 5
oraz sporządzającej kalkulacyjny rachunek zysków i strat
I. Założenia:
W listopadzie 2014 r. jednostka sprzedała samochód objęty ubezpieczeniem OC. Do dnia jego sprzedaży koszty ubezpieczenia nie zostały w całości odniesione w koszty. Na koncie 64-0 pozostała nierozliczona składka w kwocie: 530 zł.
II. Dekretacja:
| Opis operacji | Kwota | Konto | |
| Wn | Ma | ||
| 1. PK – wyksięgowanie nierozliczonej składki OC | 530 zł | 76-1 | 64-0 |
III. Księgowania:
Przykład
Rozliczenie składki OC i AC w jednostce prowadzącej konta zespołu 4
i sporządzającej porównawczy rachunek zysków i strat
I. Założenia:
1. W sierpniu 2014 r. jednostka wykupiła roczną polisę ubezpieczenia OC i AC samochodu służbowego. Koszt polisy to: 1.350 zł. Koszt ten jednostka rozlicza poprzez konto 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów".
2. W listopadzie 2014 r. sprzedano samochód. Na koniec listopada na koncie 64-0 figurowało saldo nierozliczonej polisy w wysokości: 900 zł.
II. Dekretacja:
| Opis operacji | Kwota | Konto | |
| Wn | Ma | ||
| 1. PK – wyksięgowanie nierozliczonej kwoty ubezpieczenia: | |||
| a) odpisanie nierozliczonych do momentu sprzedaży samochodu aktywowanych kosztów ubezpieczenia |
900 zł | 49 | 64-0 |
| b) zarachowanie nierozliczonej kwoty ubezpieczenia w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych |
900 zł | 76-1 | 79-0 |
III. Księgowania:
W myśl przepisów art. 41 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 392 ze zm.), zbywcy pojazdu przysługuje zwrot składki OC za niewykorzystany okres ubezpieczenia, w przypadku gdy nabywca wypowie umowę ubezpieczenia. Z kolei w przypadku polis AC zazwyczaj zbycie pojazdu jest równoznaczne z zakończeniem umowy ubezpieczenia. W takiej sytuacji, tj. w razie wygaśnięcia ubezpieczenia AC przed upływem okresu, na jaki została zawarta umowa, ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej (por. art. 813 § 1 K.c.).
Wpływ środków pieniężnych tytułem zwrotu części składki ubezpieczeniowej można ująć w księgach rachunkowych pytającej jednostki, zapisem:
| – Wn konto 13-0 "Rachunek bieżący", – Ma konto 76-0 "Pozostałe przychody operacyjne". |
Przykład
I. Założenia:
1. Jednostka sprzedała w połowie listopada 2014 r. samochód objęty od września 2014 r. ubezpieczeniem OC i AC.
2. W związku z tym, iż sprzedaż nastąpiła w okresie obowiązywania polisy ubezpieczeniowej jednostka otrzymała od firmy ubezpieczeniowej zwrot składki OC za niewykorzystany okres ubezpieczenia (nabywca wypowiedział umowę ubezpieczenia) oraz składki AC za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej w łącznej wysokości: 1.080 zł.
3. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów wyłącznie na kontach zespołu 4. Na dzień sprzedaży nierozliczoną składkę odpisano w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych.
II. Dekretacja:
| Opis operacji | Kwota | Konto | |
| Wn | Ma | ||
| 1. WB – wpływ środków pieniężnych tytułem zwrotu części składki OC i AC | 1.080 zł | 13-0 | 76-0 |
III. Księgowania:
Jeśli sprzedaż składnika majątku ma miejsce w tym samym roku, w którym zawarta była polisa ubezpieczeniowa, wówczas niewykorzystaną część składki, która podlega zwrotowi, można księgować na zmniejszenie kosztów rodzajowych, zapisem:
| a) zmniejszenie kosztów rodzajowych o niewykorzystaną część składki ubezpieczeniowej: |
| – Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki – z ubezpieczycielem", – Ma konto 40-6 "Pozostałe koszty rodzajowe" |
| oraz równoległe wyksięgowanie kwoty z czynnych rozliczeń międzyokresowych kosztów: |
| – Wn konto 49 "Pozostałe koszty rodzajowe", – Ma konto 64-0 "Rozliczenia międzyokresowe kosztów", |
| b) zwrot składki ubezpieczeniowej na rachunek bankowy ubezpieczonego: |
| – Wn konto 13-0 "Rachunek bieżący", – Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki – z ubezpieczycielem". |
| ||||||||||||
|
||||||||||||
