Spółka z o.o. posiada dwóch udziałowców (A i B). Udziałowiec B objął udziały w latach ubiegłych w zamian za wkład pieniężny. Z umowy wynika, iż udziałowiec B będzie uprawniony do odstąpienia od udziału w spółce w następujący sposób:
a) poprzez umorzenie udziałów z czystego zysku,
b) poprzez obniżenie kapitału spółki,
c) na drodze sprzedaży udziałów.
W każdym z ww. przypadków wartość udziałów przysługujących udziałowcowi B będzie przewyższać wartość nominalną udziałów. Jakie na spółce będą ciążyć obowiązki w podatku CIT?
Niezależnie od sposobu, w jaki udziałowiec wystąpi ze spółki, to jest czy nastąpi to w drodze umorzenia udziałów spółki sfinansowanego z czystego zysku, czy umorzenia powodującego obniżenie jej kapitału zakładowego, czy wreszcie poprzez sprzedaż innemu podmiotowi - na spółce nie będą ciążyły żadne obowiązki wynikające z przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych. O zmianie umowy spółki i o zmianie składu wspólników zarząd spółki zobowiązany będzie jednak - mocą przepisów Kodeksu spółek handlowych oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym - powiadomić sąd rejestrowy. |
Zmiany w składzie osobowym wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością są zasadniczo dla takiej spółki neutralne z podatkowego punktu widzenia. Wyjątek stanowi sytuacja, w której zmiana takiego składu osobowego wspólników spółki wynika z przymusowego umorzenia udziału wspólnika lub wspólników takiej spółki. W takim bowiem przypadku wynagrodzenie otrzymane przez wspólników, których udziały są w ten sposób umarzane, podlega zakwalifikowaniu do ich "dochodów z udziału w zyskach osób prawnych" na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOP. W przypadku zaś takich dochodów, stosownie do treści art. 26 ustawy o PDOP, obowiązek potrącenia od nich podatku dochodowego spoczywa na podmiocie dokonującym wypłaty takiej należności wspólnikowi. Podmiot ten, działając jako płatnik, obowiązany jest ponadto do wypełnienia określonych w tym przepisie obowiązków (złożenie deklaracji, złożenie informacji). Na marginesie dodajmy że jeżeli jednostka korzysta z podmiotowego zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o PDOP, to zwolnieniem tym objęte są także dochody tego podmiotu, uzyskane z udziału w zyskach osób prawnych i płatnik dokonujący wypłaty takich dochodów na rzecz tej jednostki nie miałby - w związku z tym zwolnieniem - obowiązku potrącania od nich podatku dochodowego.
Wskazać należy, iż przepisy ustawy Kodeks spółek handlowych przewidują dwa tryby umarzania udziałów spółki z o.o. Udział taki może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę celem umorzenia (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe) - art. 199 § 1 K.s.h. Z pytania wnosić zaś należy, iż ewentualne umorzenie udziałów spółki miałoby dobrowolny charakter, czyli dokonane byłoby poprzez sprzedaż na rzecz spółki tych udziałów celem ich umorzenia.
![]() |
Ujednolicony przez redakcję tekst ustawy Kodeks spółek handlowych dostępny jest w serwisie www.przepisy.gofin.pl |
Stosownie do przepisów art. 10 ust. 1 ustawy o PDOP, tylko dochód uzyskany przez wspólnika z tytułu umorzenia przymusowego - stanowiący nadwyżkę otrzymanego wynagrodzenia za umarzane udziały ponad koszty poniesione na ich nabycie lub objęcie (patrz - art. 12 ust. 4 pkt 3 ustawy o PDOP) - jest kwalifikowany do dochodów z udziału w zyskach osób prawnych, od których spółka działająca w charakterze płatnika obowiązana jest ewentualnie potrącić podatek dochodowy. W przypadku zaś dobrowolnego umorzenia udziałów, czyli w drodze sprzedaży przez wspólnika takich udziałów spółce celem ich umorzenia, uzyskana z tego tytułu przez wspólnika nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania podlega połączeniu z przychodami z innych źródeł i opodatkowaniu zgodnie z ogólnymi zasadami, czyli bez udziału płatnika.
Podobnie, w przypadku ewentualnego zbycia udziałów spółki na rzecz podmiotu trzeciego, uzyskany z tego tytułu przez ten podmiot dochód podlegać będzie opodatkowaniu według zasad ogólnych, co oznacza, iż w jego ewentualnym opodatkowaniu spółka jako płatnik by nie uczestniczyła.
|