Spółka z o.o. zatrudnia na podstawie umowy zlecenia osobę, która z tego tytułu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. W umowie zlecenia odpłatność określono na kwotę 210 zł miesięcznie. Z tą osobą spółka z o.o. zawarła także umowę o dzieło, w której wynagrodzenie określono na kwotę 2.000 zł. Czy z tytułu umowy o dzieło osoba ta podlega również ubezpieczeniom w ZUS?
Nie. Przepisy ustawy o sus w art. 6 wymieniają tytuły do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Wśród nich nie ma osób wykonujących umowę o dzieło. Tym samym samodzielna umowa o dzieło nie rodzi obowiązku ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, a w konsekwencji także ubezpieczenia zdrowotnego (art. 66 ust. 1 ustawy zdrowotnej). Wyjątkiem jest tylko umowa o dzieło zawarta z własnym pracodawcą lub wykonywana na jego rzecz. Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 2a ustawy o sus za pracownika, w rozumieniu tej ustawy, uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Z powołanego przepisu wynika, że umowa o dzieło zawarta z własnym pracodawcą lub wykonywana na jego rzecz - dla celów ubezpieczeniowych - jest traktowana tak, jak umowa o pracę. Oznacza to, że rodzi ona obowiązek ubezpieczeń społecznych wszystkich ryzyk i ubezpieczenia zdrowotnego.
W sytuacji przedstawionej w pytaniu, z osobą fizyczną spółka z o.o. zawarła umowę zlecenia, a nie umowę o pracę, a tym samym umowa o dzieło (o ile nie jest wykonywana na rzecz pracodawcy, z którym osoba ta pozostaje w stosunku pracy) nie jest tytułem do ubezpieczeń w ZUS.
Zwracamy uwagę! Zgodnie z art. 68 ustawy o sus, do zakresu działania ZUS należy m.in. stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych oraz kontrola wykonywania przez płatników składek i przez ubezpieczonych obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych. ZUS ma prawo do badania zarówno faktu zawarcia określonej umowy, jak i jej ważności oraz do weryfikowania, czy płatnik dokonuje zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych osób, które posiadają bądź powinny posiadać tytuł do objęcia tymi ubezpieczeniami. Pisaliśmy na ten temat w UiPP nr 5/2014, str. 11-13. O rodzaju zawartej przez strony umowy nie decyduje wyłącznie jej nazwa. Umowa zlecenia, jak i umowa o dzieło uregulowane zostały przepisami Kodeksu cywilnego. Umowa o dzieło jest umową rezultatu, na podstawie której podmiot składający zamówienie zamawia u wykonawcy wykonanie określonego dzieła, a wykonawca za zapłatą wynagrodzenia zobowiązuje się to dzieło stworzyć lub przetworzyć do takiej postaci w jakiej wcześniej nie istniało. Natomiast umowa zlecenia, to umowa starannego działania, której przedmiotem jest wykonywanie określonych czynności faktycznych lub prawnych, które nie muszą zmierzać do osiągnięcia rezultatu.
| Przykład |
W spółce z o.o. umowę zlecenia wykonuje osoba fizyczna, która z tego tytułu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu. Z tego tytułu uzyskuje ona miesięczne wynagrodzenie w wysokości 210 zł. Od 1 września 2014 r. spółka z o.o. zawarła z tą osobą umowę o dzieło, w której wynagrodzenie określiła na kwotę 2.000 zł miesięcznie.
Zleceniobiorca podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu z umowy zlecenia. Umowa o dzieło nie jest tytułem do ubezpieczeń.
| Przykład |
Przyjmujemy dane z poprzedniego przykładu, z tym że od 1 września 2014 r. spółka z o.o. zawarła z osobą fizyczną drugą umowę zlecenia (na wykonanie innych prac), w której wynagrodzenie określiła na kwotę 2.000 zł miesięcznie.
Zleceniobiorca nadal podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z pierwszej umowy zlecenia, natomiast z drugiej dobrowolnie; może też zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.
Z obydwu umów zlecenia obowiązkowa jest składka zdrowotna.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
