HITY GOFINU

W jaki sposób należy liczyć terminy w prawie pracy? Szczególnie chodzi nam o upływ kilkumiesięcznej umowy o pracę zawartej na czas określony lub urlopy wychowawcze, gdy początek terminu występuje w trakcie miesiąca?

Na podstawie art. 300 K.p. terminy w prawie pracy zasadniczo liczy się według Kodeksu cywilnego. Wynika to z faktu, że sposób ich ustalania w większości przypadków nie jest określony w regulacjach prawa pracy. Wykorzystywanie unormowań prawa cywilnego może mieć jednak miejsce tylko wtedy, gdy nie są one sprzeczne z Kodeksem pracy (por. wyrok SN z 17 listopada 2004 r., sygn. akt II PK 64/04, M.P.Pr. 2005/1/342). Gdy taka sprzeczność nie występuje, wówczas termin oznaczony:

• w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia, przy czym gdy początkiem terminu jest pewne zdarzenie, dnia, w którym ono wystąpiło nie uwzględnia się (art. 111 K.c.),
   
• w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca, jednak przy obliczaniu wieku osoby fizycznej termin upływa z początkiem ostatniego dnia (art. 112 K.c.),
   
• na początek, środek lub koniec miesiąca, upływa pierwszego, piętnastego lub ostatniego dnia miesiąca, a termin półmiesięczny 15. dnia (art. 113 K.c.),
   
• w miesiącach lub latach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się jako 30 dni, a rok 365 dni (art. 114 K.c.),
   
• do wykonania czynności, której koniec przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą (art. 115 K.c.).

Na temat terminów w prawie pracy pisaliśmy w UiPP nr 4/2017, str. 4-5.

W wyroku z 19 grudnia 1996 r. (sygn. akt I PKN 47/96, OSNP 1997/17/310) Sąd Najwyższy stwierdził, że sposób liczenia terminów określonych w art. 112 K.c. nie ma zastosowania do okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych. W efekcie należy posługiwać się zasadami potocznymi (kalendarzowymi), co oznacza nabywanie uprawnień pracowniczych z upływem dnia bezpośrednio poprzedzającego dzień, który nazwą lub datą odpowiada dniowi, od którego rozpoczęło się liczenie lub ostatniego dnia okresu uprawniającego. Odnosi się to np. do urlopów wypoczynkowych i wychowawczych oraz czasu trwania umów o pracę. O ile ogólny staż pracy (suma okresów zatrudnienia u różnych pracodawców) wymagany przy tych urlopach określa się biorąc pod uwagę 30 dni jako miesiąc i 365 dni jako rok, ponieważ nie jest tu wymagana ciągłość, o tyle okres trwania urlopu i umowy o pracę liczy się zgodnie z regułami potocznymi. W przypadku przerw staż pracy oblicza się w latach, miesiącach i dniach, przy przyjęciu, że termin upływa w przeddzień dnia odpowiadającego nazwie dnia początkowego, następnie sumuje się lata, sumuje się miesiące i przelicza je na lata z uwzględnieniem, że 12 miesięcy pracy to jeden rok, sumuje się także dni i przelicza na miesiące, z uwzględnieniem, że 30 dni równa się jednemu miesiącowi (por. postanowienie SN z 11 grudnia 2009 r., sygn. akt II PK 223/09).

Pracodawca udzielił urlopu wychowawczego od 25 lutego na okres 5 miesięcy. Oznacza to, że pracownica powinna stawić się do pracy w dniu 25 lipca, jeśli nie przedłuży tego urlopu (maksymalny wymiar to 36 miesięcy, z tym że miesiąc przysługuje drugiemu z rodziców). Okres 5 miesięcy kończy się bowiem z upływem 24 lipca, czyli w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada dniowi, od którego rozpoczęło się liczenie.

Umowa o pracę na okres jednego roku została zawarta 23 października. A zatem rozwiąże się 22 października, tj. w dniu poprzedzającym dzień odpowiadający datą dniowi, który był początkiem rocznego okresu trwania umowy.

Zasady potoczne należy także uwzględniać, ustalając maksymalny 33-miesięczny limit zatrudnienia na czas określony u danego pracodawcy (art. 25¹ § 1 K.p.). Taką interpretację potwierdziło również Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w stanowisku z 3 marca 2016 r. w sprawie sposobu liczenia 33 miesięcy zatrudnienia przy stosowaniu art. 25¹ § 1 K.p.

Zwracamy uwagę! W limicie 33 miesięcy uwzględnia się czas trwania umów na czas określony zawartych począwszy od 22 lutego 2016 r. oraz trwających w tym dniu, licząc od 22 lutego 2016 r.