Firmowe śmieci od 1 lipca br.

Z początkiem lipca br. wchodzą w życie zmiany w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi. W związku z tym poszczególne gminy samodzielnie muszą wybrać podmiot, który zajmie się odbiorem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych na ich terenie. Zmiany mają zastosowanie nie tylko w odniesieniu do właścicieli nieruchomości mieszkalnych, ale też w niektórych przypadkach obejmą przedsiębiorców.

Kogo dotyczą zmiany?

Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach określa w szczególności:

• zadania gminy oraz obowiązki właścicieli nieruchomości, dotyczące utrzymania czystości i porządku,
   
• warunki wykonywania działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów.

Ustawodawca wskazał, iż pod pojęciem właścicieli nieruchomości rozumieć należy także współwłaścicieli, użytkowników wieczystych oraz jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także inne podmioty władające nieruchomością. Oznacza to, że jako właścicieli nieruchomości należy też traktować przedsiębiorców.

Odbiór śmieci od przedsiębiorców

Ustawa ma zastosowanie do wszystkich właścicieli nieruchomości, w tym zamieszkanych i niezamieszkanych. Z dniem 1 lipca br. do obowiązków gmin będzie należało zorganizowanie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Natomiast jeśli chodzi o kwestię odbioru śmieci od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy (chodzi tutaj m.in. o firmy), to rada gminy może, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, postanowić o ich odbieraniu (ale nie jest to obowiązkowe).

W związku z tym przedsiębiorcy powinni sprawdzić, jaką uchwałę w tym zakresie podjęła ich gmina. W praktyce większość gmin nie zdecydowała się na odbiór odpadów od przedsiębiorców i w takim przypadku muszą oni nadal mieć zawarte umowy z zewnętrznymi firmami. W opinii przedsiębiorców taka sytuacja w wielu przypadkach jest dla nich korzystniejsza. Ci, w odniesieniu do których obowiązki przejęła gmina, uskarżają się na zbyt wysokie stawki i na nieracjonalne regulacje, zgodnie z którymi zobowiązani są do zapewnienia np. co najmniej jednego pojemnika o pojemności 100 czy 120 litrów. Uważają oni bowiem, że narzucanie, iż każdy z nich musi płacić za taką samą ilość śmieci jest niezgodne z prawem.

Kolejny problem powstaje w przypadku przedsiębiorców, którzy prowadzą własne firmy w mieszkaniach, w których równocześnie zamieszkują. W tym przypadku pojawiają się głosy, że taka osoba powinna posiadać dwa kubły na śmieci: jeden na śmieci powstające z gospodarstwa domowego, a drugi na firmowe. Osoba taka powinna wówczas mieć dwie umowy na wywóz odpadów i regulować z tego tytułu dwie opłaty.

W chwili obecnej wiele gmin nie zdążyło jeszcze wyłonić firm, które będą zajmować się wywozem śmieci. W mediach pojawiły się też informacje, że np. gmina Warszawa zamierza przejąć obowiązki w zakresie zorganizowania odbioru odpadów komunalnych dopiero z początkiem 2014 r. Zgodnie z przepisami, jeżeli któraś z gmin nie zorganizuje wywozu odpadów komunalnych, wówczas mieszkańcy mogą to nadal robić na własny koszt, a w dalszej kolejności dochodzić zwrotu wydatków od władz. Dodatkowo gminy mogą zostać ukarane finansowo.

Jak możemy przeczytać na stronie Ministerstwa Środowiska (www.mos.gov.pl) do dnia 3 czerwca br. wpłynęło do niego 913 ankiet (z 2500 gmin w Polsce, co stanowi ok. 37%). Wynika z nich, że:

"- ok. 17% ankietowanych gmin zakończyło procedury przetargowe (152 gminy są na etapie zawierania umowy),

- ok. 66% pozostałych gmin ma szansę zdążyć z rozstrzygnięciem przetargów przed 1 lipca 2013 r.,

- w 15% gmin trwają procedury przetargowe, jednak mogą się zakończyć po 1 lipca,

- 2% gmin wymaga monitorowania i pilnego powiadomienia mieszkańców o ich prawach".

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 13.09.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r. poz. 391 ze zm.)

Ustawa z dnia 14.12.2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21)