Zawiadomienie z GUS o obowiązku składania sprawozdań statystycznych nie spotyka się z entuzjazmem przedsiębiorców. Jednakże jest to obowiązek, z którego należy się wywiązać i nie wolno go lekceważyć, gdyż za jego niedopełnienie grozi przedsiębiorcy m.in. grzywna. Firmy nie muszą obawiać się, iż zapomną o złożeniu danego sprawozdania, gdyż GUS o takim obowiązku informuje listownie bądź elektronicznie.
Kto składa sprawozdania w GUS?
Obowiązki sprawozdawcze wobec urzędu statystycznego dotyczą wszystkich podmiotów gospodarki narodowej, tzn. osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Podmioty te zobowiązane są posiadać numer identyfikacyjny krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej, tzw. numer REGON. Numerem tym posługują się przy przekazywaniu informacji wykorzystywanych dla celów statystycznych.
Wspomniane podmioty zobowiązane są na mocy przepisów ustawy o statystyce publicznej do przekazywania jednorazowo, systematycznie lub okresowo, nieodpłatnie informacji i danych statystycznych dotyczących prowadzonej działalności i jej wyników w formach i terminach oraz według zasad metodologicznych określonych szczegółowo w programie badań statystycznych statystyki publicznej na dany rok.
Program badań statystycznych statystyki publicznej na dany rok ustala Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określając dla każdego badania:
Taki program na rok 2012 określa stosowne rozporządzenie Rady Ministrów (Dz. U. z 2011 r. nr 173, poz. 1030).
Sprawozdania wysyła się elektronicznie
Od 1 stycznia 2009 r. Główny Urząd Statystyczny wprowadził jako obowiązującą bezpieczną elektroniczną formę przekazywania danych statystycznych w sprawozdaniach GUS. Dlatego obecnie, poza ściśle określonymi przypadkami, przedsiębiorcy przekazują swoje sprawozdania do urzędu statystycznego drogą elektroniczną poprzez Portal Sprawozdawczy znajdujący się pod adresem http://form.stat.gov.pl. Możliwe jest przekazywanie danych statystycznych w formie papierowej przez podmioty o liczbie osób pracujących nie większej niż 5, po przesłaniu do urzędu statystycznego informacji o wyborze tej formy.
Zalogowanie się w portalu sprawozdawczym GUS możliwe jest poprzez aktywowane wcześniej konto. Jeżeli dana firma nie posiada aktywnego konta w Portalu Sprawozdawczym GUS, to o pierwszym obowiązku sprawozdawczym, który jej dotyczy, zostaje poinformowana listownie. Wraz z tym zawiadomieniem otrzymuje informacje dotyczące procedury aktywacji konta w Portalu Sprawozdawczym. O obowiązku złożenia kolejnego sprawozdania dowiaduje się po zalogowaniu do Portalu.
W ubiegłych latach podmioty miały możliwość korzystania również z aplikacji off-line. W tym roku, jak informuje GUS, w związku z niewielkim wykorzystywaniem przez firmy tej aplikacji, do większości sprawozdań nie będą one przygotowywane. W tych wypadkach jedyną formą elektronicznego przekazywania danych będą aplikacje on-line.
Jeżeli przedsiębiorca do przekazywania sprawozdań upoważnia osobę trzecią, to czynności wykonane przez tę osobę pociągają za sobą skutki bezpośrednio dla niego.
Częstotliwość badań
Niektórzy przedsiębiorcy ze względu np. na wysokość zatrudnienia lub formę albo rodzaj prowadzonej działalności mogą być zobowiązani do przekazywania określonych sprawozdań systematycznie np. raz w miesiącu, raz na kwartał czy też raz w roku. Część może być wybrana losowo jako grupa reprezentatywna niezbędna do danego badania. Firmy w przypadku wystąpienia określonych okoliczności są również zobowiązane do składania tzw. sprawozdań incydentalnych na formularzach Z-KW (Statystyczna karta wypadku) i Z-KS (Karta statystyczna strajku). Spis formularzy obowiązujących w sprawozdaniach w 2012 r. można znaleźć na stronie internetowej GUS (www.stat.gov.pl).
Należy pamiętać, iż podmioty, które odmawiają wykonania obowiązku statystycznego albo udzielenia informacji w spisie powszechnym lub innym badaniu statystycznym, mogą zostać ukarane grzywną. Grzywna nakładana jest również w przypadku przekazywania danych statystycznych po upływie terminu. Natomiast za przekazywanie danych statystycznych niezgodnie ze stanem faktycznym grozi grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
|
Dla badań, do których podmioty wybierane są metodą reprezentacyjną lub dobór zależy od występowania określonego zjawiska obserwowanego w innych badaniach, informacja o obowiązku zostaje umieszczona na stronie GUS oraz w Portalu w terminie uzyskania odpowiednich danych. W 2012 r. dotyczy to następujących badań:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 29.06.1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. nr 88, poz. 439 ze zm.)