Zeszyty Metodyczne Rachunkowości
nr 14 (422) z dnia 20.07.2016
https:gofin.pl

wydawca: Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp.
www.gofin.pl   sklep internetowy: www.sklep.gofin.pl

Zobowiązania w walucie obcej uregulowane kartą płatniczą do konta złotówkowego

Firma otrzymuje faktury za usługi reklamowe wystawione w euro, które opłacane są kartą służbową pracownika, wydaną do konta złotówkowego. Faktury wystawiane są na koniec każdego miesiąca i w tym samym czasie są regulowane zobowiązania. Występuje jednak różnica dni w ewidencji pomiędzy faktyczną zapłatą, a zejściem środków z karty. Czy na koniec miesiąca firma ma zobowiązanie wobec kontrahenta, mimo zapłaty tego zobowiązania kartą płatniczą, czy zobowiązanie wobec pracownika? Kiedy powstają różnice kursowe?

1. Moment uregulowania zobowiązania wobec kontrahenta przy płatnościach kartami

Za pomocą kart płatniczych mogą być regulowane zobowiązania pieniężne, pobierane środki pieniężne z bankomatu, jak również w jednostce dokonującej sprzedaży regulowane na jej rzecz należności. Regulować można zarówno wydatki krajowe, jak i zagraniczne.

Przyjmuje się, że wskutek zapłaty dokonanej kartą płatniczą zobowiązanie wobec kontrahenta jest już uregulowane w dniu zakupu. W związku z tym nie ma konieczności rozliczania płatności poprzez konto rozrachunków z dostawcami. W przypadku płatności dotyczących istotnych wartości, za zasadne (dla celów kontrolnych) można przyjąć zastosowanie ewidencji z wykorzystaniem konta rozrachunkowego dostawcy. Niezależnie jednak od przyjętego sposobu księgowania, w związku z taką płatnością na koncie rozrachunkowym kontrahenta nie powinno figurować saldo.

Rozliczenia transakcji przeprowadzanych z wykorzystaniem kart płatniczych można dokonywać na koncie 23-4 "Pozostałe rozrachunki z pracownikami" (w analityce: Rozrachunki z tytułu płatności kartami) lub na koncie 24 "Pozostałe rozrachunki" (w analityce: Rozrachunki z tytułu płatności kartami). Bank dokonuje obciążenia rachunku bankowego zazwyczaj po upływie pewnego czasu od dnia dokonania płatności kartą. W związku z tym jednostka na dzień ujęcia operacji może nie dysponować dowodem księgowym potwierdzającym wypływ środków z rachunku bankowego. Dlatego do momentu rozliczenia transakcji przez bank na koncie 23-4 lub 24 będzie wykazywane saldo.


2. Wycena zobowiązania w walucie obcej i powstanie różnic kursowych

Fakturę wystawioną w walucie obcej należy przeliczyć na walutę polską. Jak wynika bowiem z treści art. 21 ust. 3 ustawy o rachunkowości, dowód księgowy opiewający na waluty obce powinien zawierać przeliczenie ich wartości na walutę polską według kursu obowiązującego w dniu przeprowadzenia operacji gospodarczej. Do wyceny wartości wyrażonej na fakturze w walucie obcej przyjmuje się średni kurs NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia tej faktury (por. art. 30 ust. 2 pkt 2 ustawy o rachunkowości).

W sytuacji opisanej w pytaniu zobowiązanie wyrażone w walucie obcej opłacone jest z karty służbowej pracownika, która połączona jest ze złotówkowym rachunkiem bankowych. W takim przypadku przeliczenia transakcji zapłaty dokona bank po kursie sprzedaży, tzn. kursie faktycznie zastosowanym, o którym mowa w art. 30 ust. 2 pkt 1 ustawy o rachunkowości.

Z uwagi na to, że do wyceny kosztów wyrażonych w walucie obcej oraz do przeliczenia rozliczenia płatności kartą płatniczą przez bank zastosowanie mają różne kursy walut, na koncie 23-4 lub 24 powstaną różnice kursowe, które zalicza się do przychodów lub kosztów finansowych (por. art. 30 ust. 4 ustawy o rachunkowości). W opisanej sytuacji różnice kursowe powstaną w momencie rozliczenia transakcji, tj. obciążenia rachunku bankowego jednostki.

3. Rozliczenie zobowiązania w zależności od zasad przyjętych w polityce rachunkowości jednostki

Przykład

Zapłata zobowiązania kartą płatniczą bez rozliczania płatności poprzez konto dostawcy

I. Założenia:

  1. Firma "X" otrzymała fakturę za usługę na kwotę: 100 EUR wystawioną 30 kwietnia 2016 r. Zobowiązanie z tej faktury uregulowano 30 kwietnia 2016 r. kartą służbową pracownika, która jest połączona z rachunkiem złotówkowym. Obciążenie rachunku złotówkowego nastąpiło 5 maja 2016 r. Koszt jednostka przeliczyła po kursie z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury, który wynosił np.: 4,30 zł/EUR.
     
  2. W maju 2016 r. firma "X" otrzymała z banku wyciąg, z którego wynika, że kwotę: 100 EUR bank przeliczył po kursie sprzedaży wynoszącym: 4,38 zł/EUR. W tej sytuacji powstały różnice kursowe przypadające na kwotę opłaconą firmową kartą płatniczą, w wysokości: 100 EUR × (4,38 zł/EUR - 4,30 zł/EUR) = 8 zł (ujemna różnica kursowa).
     
  3. Według polityki rachunkowości firma "X" w przypadku płatności za zobowiązania kartą płatniczą nie stosuje konta rozrachunkowego dostawcy, a do ewidencji kosztów działalności podstawowej przyjęła wyłącznie konta zespołu 4.
     
  4. W przykładzie pominięto kwestię VAT.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. Faktura za zakup usługi: 100 EUR × 4,30 zł/EUR =       
   a) wartość zakupionej usługi opłaconej kartą płatniczą 430 zł 30 23-4
   b) zarachowanie wartości usługi w koszty 430 zł 40-2 30
2. WB - potwierdzenie obciążenia rachunku bankowego zapłatą dokonaną kartą płatniczą:
100 EUR × 4,38 zł/EUR = 
438 zł 23-4 13-0
3. PK - rozliczenie różnicy kursowej: 100 EUR × (4,38 zł/EUR - 4,30 zł/EUR) =  8 zł 75-1 23-4

III. Księgowania:

Zapłata zobowiązania kartą płatniczą bez rozliczania płatności poprzez konto dostawcy

Przykład

Rozliczenie zapłaty zobowiązania kartą płatniczą z wykorzystaniem konta dostawcy

I. Założenia:

Dane liczbowe z poprzedniego przykładu, przy czym według polityki rachunkowości, w przypadku płatności za zobowiązania kartą płatniczą jednostka rozlicza transakcje z wykorzystaniem konta kontrahenta.

II. Dekretacja:

Opis operacji Kwota Konto
Wn Ma
1. Faktura za zakup usługi: 100 EUR × 4,30 zł/EUR =       
   a) wartość zakupionej usługi 430 zł 30 21
   b) zarachowanie wartości usługi w koszty 430 zł 40-2 30
   c) rozliczenie zobowiązania opłaconego kartą płatniczą 430 zł 21 23-4
2. WB - potwierdzenie obciążenia rachunku bankowego zapłatą dokonaną kartą płatniczą:
100 EUR × 4,38 zł/EUR = 
438 zł 23-4 13-0
3. PK - rozliczenie różnicy kursowej: 100 EUR × (4,38 zł/EUR - 4,30 zł/EUR) =  8 zł 75-1 23-4

III. Księgowania:

Rozliczenie zapłaty zobowiązania kartą płatniczą z wykorzystaniem konta dostawcy