Otrzymujemy zadatki na poczet usług, które będą wykonane w przyszłym roku (organizacja wesel, komunii, itp.). Czy otrzymując taki zadatek powinniśmy wydać klientowi paragon fiskalny, skoro na dzień otrzymania tej wpłaty nie jest jeszcze znana liczba gości i ilość towarów, która będzie zużyta do świadczenia usługi? Co zrobić w przypadku, gdy przed wykonaniem usługi klient zrezygnuje z usługi?
| Generalnie otrzymanie zaliczki czy zadatku od osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu i zaewidencjonowaniu tego zdarzenia w kasie rejestrującej. Z kolei przy rezygnacji z usługi i zwrocie zaliczki lub zatrzymaniu zadatku, zdarzenie to najlepiej odnotować w odpowiedniej ewidencji korekt (choć taki obowiązek nie wynika wprost z przepisów). Ewidencja ta będzie podstawą do skorygowania VAT należnego. |
Otrzymanie zaliczki (zadatku, itp.) a powstanie obowiązku podatkowego
Otrzymanie zaliczki, zadatku, raty, itp. na poczet przyszłej sprzedaży towarów lub usług powoduje generalnie powstanie obowiązku podatkowego (z nielicznymi wyjątkami, które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie). Tak było w stanie prawnym obowiązującym w 2013 r. i tak jest także obecnie.
Trzeba jednak podkreślić, że w praktyce przyjmuje się, że obowiązek podatkowy od otrzymanych zaliczek (zadatków, itp.) powstaje tylko w przypadku, gdy są one wpłacane na poczet konkretnej transakcji, tj. gdy świadczenie jest określone w sposób jednoznaczny co do rodzaju towaru bądź usługi, tj. w sposób umożliwiający ich identyfikację.
W sytuacji przedstawionej w pytaniu otrzymane wpłaty są przyjmowane na poczet konkretnej usługi (tu: usługi zorganizowania wesela czy komunii), mimo iż nie jest znana np. liczba gości czy inne opłaty.
Zatem wpłatę, której dokonuje osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej (lub rolnik ryczałtowy) - co do zasady - należy udokumentować paragonem fiskalnym (jeżeli podatnik nie korzysta z żadnych zwolnień z ewidencjonowania).
Otrzymanie przed dokonaniem sprzedaży całości lub części należności (zapłaty) podlega ewidencjonowaniu w kasie rejestrującej z chwilą jej otrzymania (§ 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących; Dz. U. poz. 363).
Zwrot zaliczki lub zatrzymanie zadatku a kasa fiskalna
W praktyce może zdarzyć się tak, że po wpłacie zaliczki czy zadatku klient rezygnuje z usługi. Kasa rejestrująca nie zezwala jednak na "skorygowanie" dotychczasowych zapisów. Nie ma także żadnych regulacji, które wskazywałyby, jak postąpić w przypadku zwrotu wcześniej otrzymanych zaliczek (przepisy wskazują tylko na konieczność ujęcia w odrębnej ewidencji zwrotów towarów i uznanych reklamacji, które skutkują zwrotem całości lub części należności z tytułu sprzedaży, czy oczywistych pomyłek - § 3 ust. 4-6 ww. rozporządzenia). Jednak również w przypadku zwrotu zaliczek zasadne jest odnotowanie tego zdarzenia w odrębnej ewidencji i na tej podstawie skorygowanie VAT. Przy czym, jak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 26 lipca 2013 r., nr IPPP2/443-471/13-2/RR, powinna to być raczej ewidencja korekt odrębna, niż ta, w której podatnik wykazuje uznane reklamacje czy oczywiste pomyłki.
Podobnie należy postąpić w przypadku, gdy klient wpłacił zadatek, który w momencie rezygnacji z usługi przepada. W takim przypadku zadatek zmienia swój charakter i "przekształca" się w odszkodowanie, które pozostaje poza regulacjami ustawy o VAT. To zdarzenie także należałoby odnotować w stosownej ewidencji korekt. Będzie to podstawą do skorygowania VAT należnego.