Spółdzielnia mleczarska w 2003 r. na potrzeby prowadzonej działalności zakupiła ciągniki rolnicze ze stawką VAT 0%. Obecnie zamierzamy je sprzedać. Czy sprzedaż tę powinniśmy opodatkować podatkiem VAT?
Przepisy ustawy o VAT dają możliwość zwolnienia z opodatkowania sprzedaży towarów używanych. Podatnicy muszą jednak spełnić kilka warunków, aby z tego przywileju skorzystać.
W myśl bowiem art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych, pod warunkiem, że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z kolei przez towary używane należy rozumieć ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wynosi co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel (art. 43 ust. 2 ustawy o VAT).
Jak zatem wynika z powyższego, brak prawa do odliczenia VAT naliczonego przy zakupie towarów jest jedną z przesłanek warunkującą zastosowanie zwolnienia z opodatkowania VAT przy późniejszej dostawie tego towaru. Zakup towarów ze stawką 0% oznacza, że u podatnika nie wystąpiło prawo do odliczenia podatku naliczonego, gdyż takiego podatku na fakturze zakupu nie było.
Oznacza to, że sprzedaż ciągników rolniczych będzie korzystała ze zwolnienia z VAT przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, gdyż jak wskazał podatnik, przy zakupie nie przysługiwało mu prawo do odliczenia VAT naliczonego (z uwagi na zastosowaną stawkę 0%) oraz został spełniony warunek używania tych towarów przez co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania nimi jak właściciel (zakup w 2003 r.).
W 2011 r. zakupiłem samochód osobowy i odliczyłem 60% podatku naliczonego. Czy sprzedaż tego samochodu w świetle obowiązujących przepisów może korzystać ze zwolnienia z VAT?
Sprzedaż towarów używanych korzysta ze zwolnienia z VAT, jeżeli towar użytkowany był przez sprzedawcę przez co najmniej pół roku, a podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT przy zakupie.
Ze względu na to, że przy nabyciu samochodów osobowych przysługuje prawo do częściowego odliczenia podatku naliczonego, mogłoby się wydawać, że dostawa tego samochodu nie będzie korzystała z prawa do zwolnienia od VAT, nawet jeśli jego sprzedaż dokonana będzie po upływie pół roku od dnia zakupu.
Jednak na podstawie przepisu § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia w sprawie VAT, zwolniona jest od podatku VAT dostawa samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, przez podatników, którym przy ich nabyciu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w wysokości stanowiącej 50% lub 60% kwoty podatku naliczonego, nie więcej jednak niż odpowiednio 5.000 zł lub 6.000 zł, jeżeli te samochody i pojazdy są towarami używanymi w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy o VAT.
Oznacza to, że w sytuacji gdy podatnik posiada samochód osobowy lub inny pojazd samochodowy, od którego w momencie nabycia przysługiwało mu prawo do odliczenia tylko 60% podatku naliczonego i samochód ten był przez podatnika używany w okresie co najmniej półrocznym, to jego sprzedaż zwolniona będzie od podatku.
Podatnik zakupił w 2010 r. maszynę, przy nabyciu której nie przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego. Maszynę tę ulepszał w 2011 r. i od dokonywanych ulepszeń odliczał podatek naliczony na ogólnych zasadach. Ulepszenia zwiększyły jej wartość początkową. Czy dokonane ulepszenia i fakt odliczania od nich podatku VAT pozostaną bez wpływu na prawo do zastosowania zwolnienia z VAT w przypadku sprzedaży tej maszyny?
W przepisie uprawniającym do zwolnienia z VAT dostawy towarów używanych jako jeden z warunków zastosowania tego zwolnienia wymienia się brak prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów. Wątpliwości co do zastosowania zwolnienia przy ich sprzedaży pojawiają się natomiast w przypadku dokonywanych ulepszeń, od nabycia których odliczono VAT naliczony.
Ministerstwo Finansów, przedstawiony powyżej problem wyjaśniło w piśmie z dnia 3 sierpnia 2012 r., skierowanym do naszej redakcji, stwierdzając, iż na potrzeby wykładni przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT należy przyjąć, że brak prawa do odliczenia podatku naliczonego bada się w odniesieniu do nabycia danego towaru, a nie w odniesieniu do wydatków na jego naprawę lub ulepszenie, w stosunku do których przysługiwało podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zatem - zdaniem Ministerstwa Finansów - "(…) późniejsze odliczenie podatku naliczonego związanego z wydatkami na modernizację ruchomości, zwiększającą wartość początkową środka trwałego, której okres używania przez podatnika dokonującego jej dostawy wyniósł co najmniej pół roku, nie ma wpływu na zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT. (…)"
Zatem sprzedaż maszyny w sytuacji, o której mowa w pytaniu może być zwolniona z VAT jako sprzedaż towaru używanego. Przy jej zakupie bowiem nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia VAT. Nie jest natomiast istotne, że prawo to przysługiwało od wydatków modernizacyjnych (nawet jeżeli ich wartość była znaczna).
Przy czym należy pamiętać, że w sytuacji gdy sprzedaż zmodernizowanego środka trwałego jest zwolniona z VAT, a od wydatków na ten cel odliczono VAT, może powstać obowiązek skorygowania tego podatku. Następuje bowiem zmiana przeznaczenia tych wydatków i zastosowanie znajdzie art. 91 ustawy o VAT. W przypadku gdy wydatki te przekroczyły 15.000 zł i sprzedaż towaru nastąpi w ciągu 5 lat, licząc od roku, w którym oddano ulepszony środek trwały do użytkowania - w miesiącu (kwartale), w którym nastąpiła jego sprzedaż, podatnik będzie zobowiązany do dokonania korekty 1/5 odliczonego VAT za każdy rok pozostający do końca 5-letniego okresu korekty.
Natomiast w sytuacji gdy wydatki te nie przekroczyły 15.000 zł, korekty podatnik będzie musiał dokonać tylko gdy sprzedaż nastąpi w ciągu 12 miesięcy, licząc od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano ulepszony środek trwały do użytkowania. W tym przypadku od wydatków modernizacyjnych należy skorygować cały odliczony VAT.
Na potrzeby działalności gospodarczej użytkuję samochód ciężarowy. Przy jego nabyciu nie odliczyłem podatku (zakup na umowę kupna-sprzedaży z dnia 15 grudnia 2012 r.). Jak należy liczyć okres pół roku używania tego samochodu, aby skorzystać ze zwolnienia z VAT przy jego sprzedaży?
Dla zastosowania zwolnienia z VAT w przypadku dostawy towarów używanych niezbędne jest spełnienie następujących warunków:
Problem przedstawiony w pytaniu dotyczy sposobu liczenia półrocznego okresu używania.
W tym zakresie obowiązują zasady liczenia terminu określonego w latach. W myśl art. 12 § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.), terminy określone w latach kończą się z upływem tego dnia w ostatnim roku, który odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim roku nie było - w dniu, który poprzedzałby bezpośrednio ten dzień.
Jeżeli więc bieg półrocznego terminu używania samochodu rozpoczął się w dniu 15 grudnia 2012 r., to skończy się 15 czerwca 2013 r. i - zdaniem redakcji - po tym dniu podatnik może dokonać sprzedaży samochodu stosując zwolnienie z VAT, przy spełnieniu pozostałych warunków określonych w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.