Pracownik odsunięty od pracy z powodu nietrzeźwości przestał przychodzić do pracy nie usprawiedliwiając swojej nieobecności. W tej sytuacji pracodawca podjął decyzję o zwolnieniu go w trybie dyscyplinarnym i wysłał pocztą oświadczenie w sprawie rozwiązania umowy o pracę. List wrócił z adnotacją, że pracownik pod wskazanym adresem nie mieszka (nie informował wcześniej pracodawcy o zmianie adresu). Czy umowa o pracę uległa rozwiązaniu?
Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia jest skuteczne. Ustanie zatrudnienia nastąpiło z chwilą dokonania przez pocztę adnotacji, że adresat nie mieszka pod wskazanym adresem.
Z pracownikiem, który podjął pracę w stanie po użyciu alkoholu, a także nie stawia się do pracy bez usprawiedliwienia, pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z jego winy w ciągu 1 miesiąca od uzyskania wiadomości o okoliczności uzasadniającej to rozwiązanie po zasięgnięciu opinii zakładowej organizacji związkowej (art. 52 K.p.). W tym celu przekazuje pracownikowi pisemne oświadczenie woli, które:
Jeśli pracodawca zamierza doręczyć pismo w tej sprawie za pośrednictwem operatora pocztowego, wysyła przesyłkę pod wskazany przez pracownika adres do korespondencji podany w kwestionariuszu osobowym. Gdyby pracownik go nie podał, właściwy jest adres zameldowania lub zamieszkania pracownika wynikający również z kwestionariusza.
Zwracamy uwagę! Jednym z obowiązków pracownika jest aktualizowanie danych osobowych określonych w kwestionariuszach osobowych, w tym informowanie o zmianie adresu. W przypadku gdy pracownik nie poinformuje pracodawcy o zmianie miejsca zamieszkania, wysłaną na adres znajdujący się w aktach osobowych korespondencję uważa się za doręczoną. Jak wynika z uzasadnienia wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2011 r. (sygn. akt III PK 5/11), pracodawca może przesłać pracownikowi oświadczenie o rozwiązaniu stosunku pracy w dowolny sposób, np. przez firmę kurierską, innego operatora pocztowego bądź upoważnionego pracownika, byleby adresat tego oświadczenia woli się z nim zapoznał lub miał realną możliwość zapoznania się z jego treścią.
W oświadczeniu o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia pracodawca nie wskazuje daty ustania stosunku pracy. Umowa o pracę rozwiąże się z dniem doręczenia pisma. Jak wynika z art. 61 K.c. mającego zastosowanie z mocy art. 300 K.p. w sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy, oświadczenie woli, które ma być złożone drugiej osobie jest złożone z chwilą gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Jeśli pismo pracodawcy w sprawie rozwiązania umowy o pracę wysłane pocztą za zwrotnym poświadczeniem odbioru odbierze pracownik lub inny dorosły domownik kwitując jego odbiór (data i podpis), to data odbioru będzie datą rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Dowodem doręczenia pisma jest tzw. zwrotka (zawierająca podpis i datę odbioru), którą poczta przekazuje nadawcy.
Zdarza się, że pracownik odmawia przyjęcia albo odbioru pisma od pracodawcy bezpodstawnie przypuszczając, iż uniknie zwolnienia z pracy. Kwestię tę wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5 października 2005 r. (sygn. akt I PK 37/05, OSNP 2006/17-18/263).
| Ważne: Dwukrotne awizowanie przesyłki poleconej zawierającej oświadczenie pracodawcy o rozwiązaniu stosunku pracy stwarza domniemanie faktyczne możliwości zapoznania się przez pracownika z jego treścią, co oznacza przerzucenie na niego ciężaru dowodu braku możliwości zapoznania się z treścią oświadczenia pracodawcy. |
W tej sytuacji, nawet jeśli pracownik nie odbierze pisma pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę, uznaje się je za skutecznie doręczone po jego powtórnym awizowaniu, które ma obowiązek wykonać poczta. Datą rozwiązania umowy o pracę będzie 7 dzień od drugiego awiza.
| Przykład |
Polecony list pracodawcy zawierający oświadczenie o rozwiązaniu z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia był awizowany w dniach 27 lutego i 7 marca 2014 r. Pracownik nie odebrał przesyłki, którą poczta odesłała nadawcy. Umowa o pracę rozwiąże się z dniem 14 marca br.
Natomiast w przypadku, gdy poczta ustaliła, że pracownik nie mieszka pod podanym adresem, datą rozwiązania umowy o pracę jest data dokonania przez pocztę adnotacji stwierdzającej ten fakt.
| Przykład |
W dniu 28 lutego 2014 r. listonosz miał doręczyć list polecony zawierający oświadczenie woli pracodawcy o rozwiązaniu z pracownikiem umowy o pracę bez wypowiedzenia. Pod podanym adresem nikogo nie zastał, a od sąsiada dowiedział się, że adresat wyprowadził się. Listonosz odnotował tę informację na przesyłce. Następnie poczta odesłała ją nadawcy, wskazując przyczynę niemożności jej doręczenia. W podanych okolicznościach datą rozwiązania umowy o pracę był 28 lutego 2014 r.