Otrzymałem pismo o ukaraniu mnie mandatem za wykroczenie drogowe - przekroczenie prędkości zarejestrowane fotoradarem. Od zdarzenia minęło prawie trzy miesiące. Czy policja ma prawo karania mandatem tylko w określonym terminie od popełnienia wykroczenia?
Wspomniany mandat to kara grzywny nakładana w postępowaniu mandatowym, które jest szczególnym trybem postępowania w sprawach o wykroczenia.
Uprawniony funkcjonariusz może ją nałożyć jedynie w sytuacji, gdy:
1) schwytano sprawcę wykroczenia na gorącym uczynku lub bezpośrednio po popełnieniu wykroczenia,
2) stwierdzi popełnienie wykroczenia naocznie pod nieobecność sprawcy, a nie zachodzi wątpliwość co do sprawcy czynu,
3) stwierdzi popełnienie wykroczenia za pomocą przyrządu kontrolno-pomiarowego lub urządzenia rejestrującego, a sprawca nie został schwytany na gorącym uczynku lub bezpośrednio potem, i nie zachodzi wątpliwość co do sprawcy czynu.
Karalność wykroczenia ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok, a jeśli w tym okresie wszczęto postępowanie, karalność wykroczenia ustaje z upływem 2 lat od popełnienia czynu.
Co ważne, ukaranie w tym trybie możliwe jest także wtedy, gdy potrzeba przeprowadzenia w niezbędnym zakresie czynności wyjaśniających, o ile zostaną one podjęte niezwłocznie po ujawnieniu wykroczenia. Stanowi o tym art. 97 § 1 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2013 r. poz. 395 ze zm.). Niemniej jednak nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego nie może nastąpić po upływie 14 dni od daty ujawnienia czynu w wypadku, o którym mowa w pkt 1 powyżej, 90 dni w wypadku, o którym mowa w pkt 2 powyżej, oraz 180 dni w wypadku, o którym mowa w pkt 3.
Z punktu widzenia Czytelnika zwłaszcza ten ostatni termin ma duże znaczenie. W wyniku nowelizacji sprzed kilku lat został on wydłużony. Poprzednio obowiązywał termin 30-dniowy, który powodował, że znaczna część spraw trafiała do sądów nawet w przypadkach, w których sprawca nie negował faktu popełnienia wykroczenia, jego okoliczności i przyznając się do winy był gotów zapłacić grzywnę. Taki mandat powinien wskazywać, gdzie w terminie 7 dni od daty jego wystawienia ukarany może uiścić grzywnę, oraz informować o skutkach jej nieuiszczenia w tym terminie.
Przekroczenie powyższego 180-dniowego terminu skutkuje tym, że ani policja, ani straż miejska nie mają prawnej możliwości nałożenia grzywny w drodze mandatu karnego. Mogą w zamian za to wystąpić z wnioskiem o ukaranie sprawcy do sądu rejonowego.
|