Mąż został skazany na grzywnę w związku z występkiem, którego się dopuścił. W naszym małżeństwie obowiązuje wspólność majątkowa. Od kilku miesięcy znajdujemy się w faktycznej separacji, choć przestępstwo i wyrok miały miejsce jeszcze gdy mieszkaliśmy razem. Czy oznacza to, że ponoszę współodpowiedzialność z mężem za uiszczenie kary?
Odpowiedzialność za zapłatę kary grzywny nałożonej na jednego małżonka w związku z popełnionym przez niego przestępstwem odbywa się na zasadach określonych w Kodeksie karnym wykonawczym (Dz. U. z 1997 r. nr 90, poz. 557 ze zm.). Ustawa wprowadza regułę, w myśl której orzeczone w stosunku do jednego z małżonków, pozostających we wspólności majątkowej, kary grzywny, nawiązki i należności sądowe podlegają zaspokojeniu z odrębnego (osobistego) majątku skazanego oraz z wynagrodzenia za pracę lub za inne usługi świadczone przez niego osobiście, jak również z praw twórcy wynalazku, wzoru użytkowego oraz projektu racjonalizatorskiego. Czytelniczka - współmałżonka - nigdy nie będzie odpowiedzialna w znaczeniu karnym, niemniej jednak finansowo pośrednio odczuje skutki tej kary. Wynagrodzenie za pracę małżonka po jego pobraniu wchodzi do majątku wspólnego małżonków. Zatem jeśli przykładowo z tego źródła miałaby być sfinansowana zapłata grzywny, oczywistym jest, że wpływa to negatywnie na sytuację współmałżonka, który przecież nie ponosi żadnej winy za zdarzenie.
Co więcej, regulacja prawna idzie jeszcze dalej. W sytuacji gdy z różnych powodów nie będzie możliwe wyegzekwowanie odpowiednich kwot z powyższych składników majątkowych, wówczas dopuszczalne jest skierowanie egzekucji do całego majątku wspólnego skazanego i jego współmałżonka. Jeśli więc mąż Czytelniczki nie zapłaci grzywny i jednocześnie nie będzie można jej ściągnąć z posiadanego przez niego majątku, powinna ona liczyć się z tym, że w tym celu mogą zostać zajęte rzeczy i prawa wchodzące do ich wspólnego majątku (np. wspólny samochód czy nawet dom). Trzeba jednak wyraźnie podkreślić, że majątek osobisty Czytelniczki (a więc przykładowo jej oszczędności zgromadzone przed ślubem czy darowizna bądź spadek po jej rodzicach) nie będzie mógł być wykorzystany na ten cel.
Mogą zdarzyć się sytuacje, że wskazane przepisy prowadziłyby do nadużyć, do skutku, który byłby nie do pogodzenia z zasadami współżycia społecznego, zdrowym rozsądkiem. Dlatego przewiduje się, że w razie skierowania egzekucji do majątku wspólnego, małżonek skazanego może żądać ograniczenia lub wyłączenia w całości zaspokojenia tych należności z majątku wspólnego lub niektórych jego składników. Może to zrobić wtedy, gdy skazany nie przyczynił się lub przyczynił się w stopniu nieznacznym do powstania tego majątku albo do nabycia określonych jego składników, jak również gdy zaspokojenie z majątku wspólnego tych należności jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
|