Jak poprawić błędy w deklaracji podatkowej?

Każdy błąd w deklaracji podatkowej można poprawić. Zmiany naniesione w czasie kontroli podatkowej lub skarbowej oraz postępowania podatkowego w weryfikowanych rozliczeniach są jednak nieskuteczne. Zaległość podatkową ujawnioną w wyniku korekty wpłaca się wraz z odsetkami za zwłokę - niekiedy karnymi.

Minimum formalności

Podatnik ma prawo skorygować złożoną deklarację podatkową. Poprawić można każdy błąd, np. w wyliczeniu podstawy opodatkowania, wysokości zobowiązania podatkowego czy kwocie zwrotu.

Korekty dokonuje się poprzez złożenie - w formie papierowej lub elektronicznej - deklaracji korygującej. Deklaracja korygująca to nowa wersja rozliczenia, wypełniona zgodnie ze stanem rzeczywistym, zawierająca prawidłowe dane i wartości. Nie trzeba dołączać do niej uzasadnienia przyczyn naniesienia poprawek. Obowiązek sporządzenia takiego wyjaśnienia został zniesiony z początkiem bieżącego roku i odnosi się do wszystkich korekt niezależnie od tego, jakich okresów rozliczeniowych dotyczą, a więc także zamkniętych przed 1 stycznia 2016 r. System e-Deklaracje nadal jednak wymaga sporządzenia uzasadnienia (ORD-ZU), gdy przesyła się przez internet korektę rozliczenia, którego termin złożenia przypadał do końca ubiegłego roku.

Urząd skarbowy może mimo wszystko wezwać podatnika w ramach czynności sprawdzających do złożenia - także na piśmie - wyjaśnień w związku z dokonaną korektą.

Czas korekty

Deklarację podatkową wolno skorygować do czasu upływu terminu przedawnienia zobowiązania, którego ona dotyczy. Zobowiązanie podatkowe przedawnia się zasadniczo po 5 latach, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku (przykład 1). Okres ten może się wydłużyć, przede wszystkim w przypadku nierozpoczęcia, zawieszenia lub przerwania biegu terminu przedawnienia podatku.

Nie zawsze jednak w tym czasie można skorygować błędnie sporządzone rozliczenie. Prawo do złożenia korekty jest zawieszone w trakcie kontroli podatkowej, postępowania podatkowego oraz prowadzonego przez organ kontroli skarbowej postępowania kontrolnego - w zakresie nimi objętym. Rozliczeń weryfikowanych w ramach tych procedur nie można poprawić. Taka korekta jest nieskuteczna (przykład 2). Urzędnicy mają obowiązek na piśmie poinformować składającego korektę o jej bezskuteczności.

Rozliczenia sprawdzane w ramach wymienionych procedur wolno poprawić po zakończeniu weryfikacji. Deklaracje badane w czasie kontroli podatkowej można skorygować po otrzymaniu protokołu - do momentu rozpoczęcia pokontrolnego postępowania podatkowego. Wyeliminowanie wszystkich stwierdzonych przez urzędników nieprawidłowości pozwala jednak uniknąć postępowania podatkowego. Deklaracje sprawdzone w ramach kontroli skarbowej można skorygować w ciągu 7 dni od dnia doręczenia postanowienia o wyznaczeniu terminu do wypowiedzenia się na temat zebranego w sprawie materiału dowodowego. Prawo do poprawienia rozliczeń będących przedmiotem postępowania podatkowego przysługuje w zakresie nieobjętym decyzją określającą wysokość podatku.

Kalkulator odsetkowy jest dostępny w serwisie www.kalkulatory.gofin.pl.

Dług z odsetkami

Często efektem korekty rozliczenia jest ujawnienie zaległości podatkowej. Odsetki za zwłokę nalicza się - w zależności od momentu powstania długu i okoliczności jego wykrycia - przy wykorzystaniu stawki podstawowej, obniżonej lub podwyższonej.

Obniżone odsetki za zwłokę to premia za szybką wpłatę zaległości podatkowej ujawnionej w wyniku autokorekty deklaracji. Nie wolno ich stosować w przypadku korekty składanej po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego, a gdy nie wysyła się zawiadomienia - po zakończeniu tych procedur, a także dokonanej w wyniku czynności sprawdzających.

Obniżone odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych powstałych od 1 stycznia 2016 r. oblicza się na podstawie stawki wynoszącej 50% stawki podstawowej (aktualnie 4%). Stosuje się ją w przypadku wpłaty zaległości podatkowej ujawnionej w wyniku korekty rozliczenia dokonanej w ciągu 6 miesięcy od dnia upływu terminu złożenia deklaracji. Dług trzeba uregulować w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty.

Obniżone odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych powstałych przed 1 stycznia 2016 r. wylicza się zasadniczo według zasad obowiązujących do 31 grudnia 2015 r. Oznacza to, że obciążenia odsetkowe ustala się według stawki wynoszącej 75% stawki podstawowej (obecnie 6%), jeżeli zaległość podatkowa zostanie ujawniona w wyniku prawnie skutecznej korekty rozliczenia i cały dług będzie uiszczony w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty. Jest jeden wyjątek. Odsetki za zwłokę od zaległości podatkowej powstałej przed 1 stycznia 2016 r. nalicza się według nowej obniżonej stawki - wynoszącej 50% stawki podstawowej - w przypadku ujawnienia długu po dokonaniu autokorekty deklaracji w pierwszym półroczu bieżącego roku. Dług musi wynikać z korekty złożonej do 1 lipca 2016 r. Trzeba go uiścić w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty.

Zaległości podatkowe powstałe od 1 stycznia 2016 r. w VAT lub akcyzie, a ujawnione w wyniku korekty rozliczeń, trzeba niekiedy zapłacić z odsetkami za zwłokę naliczonymi według podwyższonej stawki stanowiącej 150% stawki podstawowej (obecnie 12%). Mowa o uszczupleniach wykazanych w korekcie dokonanej w wyniku czynności sprawdzających lub złożonej po doręczeniu zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego, a gdy nie stosuje się zawiadomienia - po zakończeniu tych procedur. Kwota uszczuplenia, czyli zaniżenia zobowiązania podatkowego albo zawyżenia nadpłaty lub zwrotu podatku, musi przekroczyć 25% kwoty należnej i być wyższa niż pięciokrotna wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę, obowiązującego w dniu następującym po dniu upływu terminu płatności podatku lub terminu zwrotu. Obecnie pięciokrotność minimalnej pensji wynosi 9.250 zł (przykład 3).