Prowadzę sklep internetowy. W styczniu 2025 r. wystawiłem na rzecz nabywcy, innego podatnika VAT, fakturę dokumentującą sprzedaż towarów dokonaną w grudniu 2024 r.
1) Jak prawidłowo powinno wyglądać rozliczenie podatku VAT?
Jak wynika z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), obowiązek podatkowy z tytułu dostawy towarów powstaje z chwilą jej dokonania, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym miała miejsce dostawa towarów. Natomiast, jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (z wyjątkami, które w omawianym przypadku nie mają znaczenia). Tym samym dla ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego podstawowe znaczenie ma data dokonania dostawy towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT) albo data otrzymania zapłaty, jeśli otrzymano ją przed dokonaniem dostawy.
Dostawa towarów zakupionych w sklepie internetowym następuje, co do zasady, za pośrednictwem firmy kurierskiej wynajętej przez sprzedawcę.
Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 30 maja 2022 r., nr 0111-KDIB3-3.4012.129.2022.1.WR, zauważył, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumiana jest przez ustawodawcę jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W określeniu "jak właściciel" zawiera się możliwość uznania za dostawę faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy o VAT "dostawa" oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna oraz każda inna transakcja, która w aspekcie ekonomicznym będzie prowadziła do podobnego rezultatu). Organ wskazał, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem "dostawa towarów" nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy. Jednocześnie organ podkreślił, że dla celów powstania obowiązku podatkowego w VAT dokonanie czynności następuje z chwilą jej faktycznego dokonania, za wyjątkiem przypadków, w których przepisy ustawy o VAT określają wprost ten moment. W konsekwencji postanowienia umów cywilnoprawnych o uznaniu dostawy towarów za dokonaną pozostają bez znaczenia dla celów powstania obowiązku podatkowego, mogą pełnić jedynie funkcję pomocniczą w przypadku zaistnienia wątpliwości.
Natomiast Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 19 września 2022 r., nr 0113-KDIPT1-3.4012.423.2022.1.EG, wyjaśnił, że w sytuacji gdy podatnik nie posiada żadnych regulaminów sprzedaży, które regulowałyby kwestię przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w sytuacji gdy są one dostarczane do klienta za pośrednictwem firmy spedycyjnej, to dokonanie dostawy towaru następuje z chwilą wydania towaru podmiotowi, który jest zobowiązany do jego dostarczenia, z tym bowiem momentem dostawca przenosi prawo do rozporządzania towarem jak właściciel. Zdaniem organu, w takim przypadku moment dokonania dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT odpowiada momentowi "wydania towarów", o którym mowa w art. 544 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).
Podobne stanowisko prezentuje Dyrektor KIS także w innych interpretacjach wydanych w podobnej sprawie.
Zatem zdaniem organów podatkowych w sytuacji, gdy strony transakcji nie postanowiły inaczej, do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel dochodzi w momencie wydania go przewoźnikowi (np. kurierowi). W tym samym momencie sprzedawca rozpoznaje obowiązek podatkowy w podatku VAT, pod warunkiem że wcześniej klient nie dokona zapłaty. Bowiem w sytuacji gdy przed dokonaniem dostawy towaru otrzymano całość lub część zapłaty, to zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty (z pewnymi wyjątkami).
W przypadku sprzedaży internetowej w praktyce klient ma możliwość zapłaty za towar w chwili jego odbioru od kuriera (tzw. sprzedaż "za pobraniem") lub w formie przedpłaty na konto sprzedawcy. Jeżeli klient uiszcza zapłatę za towar w dniu złożenia zamówienia i sprzedawca, już po otrzymaniu tej należności, wysyła towar do nabywcy (również najczęściej za pośrednictwem przewoźnika), to obowiązek podatkowy w VAT powstanie w dacie otrzymania zapłaty zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT.
Warto tutaj dodać, że zapłata za towar sprzedawany przez internet może być dokonywana za pomocą przelewu tradycyjnego lub też za pośrednictwem systemów natychmiastowej płatności typu PayU, PayPal. Sprzedawcy internetowi korzystający z tej formy rozliczeń mają wątpliwości, czy obowiązek podatkowy w VAT powstaje z chwilą wpływu pieniędzy na rachunek pośrednika finansowego (np. PayU) czy dopiero w dacie przekazania tych środków na rachunek bankowy sprzedawcy.
W tym przypadku, zdaniem organów podatkowych, obowiązek podatkowy powstaje już w momencie zarejestrowania wpłat klientów przez pośrednika finansowego, a nie dopiero po przelewie środków na rachunek bankowy sprzedawcy (sklepu internetowego).
2) Kiedy powstanie przychód bilansowy z tytułu takiej sprzedaży towarów przez internet dokonanej na przełomie roku?
Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 ze zm.) w księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu ich zapłaty.
Ustawa o rachunkowości nie precyzuje ściśle momentu powstania przychodu ze sprzedaży. Jednak przychód dla celów bilansowych zasadniczo należy wiązać z datą wykonania dostawy. Dniem tym, o ile regulamin sklepu internetowego nie stanowi inaczej, jest data wydania towaru kurierowi (przewoźnikowi). Tak będzie w sytuacji, gdy dostawa jest realizowana "za pobraniem" - wówczas przychód bilansowy i podatkowy powstanie z dniem wydania rzeczy.
Przychód z tytułu opłaconej "z góry" sprzedaży internetowej dla celów podatku dochodowego powstaje, co do zasady, w momencie otrzymania zapłaty (por. art. 12 ust. 3a ustawy o pdop - Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm. i art. 14 ust. 1c ustawy o pdof - Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.). Jednostki dokonujące sprzedaży internetowej towarów przyjmują często uproszczenie polegające na tym, że przychód bilansowy jest ujmowany w takiej sytuacji także w dacie zapłaty, a na koniec okresu sprawozdawczego (miesiąca) lub tylko roku obrotowego (czy na inny dzień sporządzenia sprawozdania finansowego) wyodrębnia się niewykonane dostawy (wysyłki) towarów i koryguje przychody (zapisem: Wn konto 73-0 "Sprzedaż towarów", Ma konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów"). Zgodnie bowiem z art. 41 ust. 1 ustawy o rachunkowości rozliczenia międzyokresowe przychodów, dokonywane z zachowaniem zasady ostrożności, obejmują m.in. równowartość otrzymanych lub należnych od kontrahentów środków z tytułu świadczeń, których wykonanie nastąpi w następnych okresach sprawozdawczych. Przyjęte uproszczenia ewidencji księgowej powinny wynikać z dokumentacji zasad (polityki) rachunkowości.
Jeśli więc w sytuacji opisanej w pytaniu sprzedaż nastąpiła "za pobraniem" i towary wydano kurierowi w grudniu 2024 r., to w tym miesiącu należy wykazać przychód ze sprzedaży, także w sytuacji gdy fakturę wystawiono w styczniu 2025 r. Zapisu można dokonać na podstawie wystawionej faktury następująco:
a) wartość przychodu w cenie sprzedaży netto
- Ma konto 73-0 "Sprzedaż towarów",
b) VAT należny
- Ma konto 22-1 "Rozrachunki z tytułu VAT należnego",
c) kwota należności brutto
- Wn konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami" (w analityce: Sprzedaż "za pobraniem").
W tym samym okresie, tj. w grudniu 2024 r., kiedy wydano towary kontrahentowi, wystąpił koszt związany z ich sprzedażą. Należy go więc zaksięgować w 2024 r. zapisem:
- Wn konto 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)",
- Ma konto 33 "Towary".
Z chwilą uzyskania potwierdzenia, że kontrahent towar odebrał, rozrachunek może być przeksięgowany na konto rozrachunków z firmą kurierską:
- Wn konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami" (w analityce: Firma kurierska).
- Ma konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami" (w analityce: Sprzedaż "za pobraniem").
Natomiast w sytuacji gdy internetowa sprzedaż towarów została opłacona "z góry" w grudniu 2024 r., a jednostka stosuje uproszczenie polegające na rozpoznawaniu przychodu bilansowego w dacie otrzymania płatności, wówczas zapłata podlegałaby księgowaniu:
- Wn konto 13-9 "Środki pieniężne w drodze" (w analityce: Konto platformy transakcyjnej),
- Ma konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami" (w analityce: Sprzedaż opłacona "z góry").
W grudniu 2024 r. należałoby zaksięgować przychód bilansowy na podstawie wystawionej w styczniu 2025 r. faktury:
a) kwota brutto
- Wn konto 20 "Rozrachunki z odbiorcami" (w analityce: Sprzedaż opłacona "z góry"),
b) kwota podatku należnego
- Ma konto 22-1 "Rozrachunki z tytułu VAT należnego",
c) wartość netto
- Ma konto 73-0 "Sprzedaż towarów".
Wydanie (wysyłka) towarów w grudniu 2024 r. podlegałoby księgowaniu również w grudniu 2024 r. zapisem:
- Wn konto 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)",
- Ma konto 33 "Towary".
Z kolei wydanie (wysyłka) towarów w styczniu 2025 r. spowoduje, że na dzień bilansowy 31 grudnia 2024 r. trzeba będzie przeksięgować przychody z niewykonanych dostaw zapisem:
- Wn konto 73-0 "Sprzedaż towarów",
- Ma konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów".
W styczniu 2025 r. trzeba będzie zaksięgować rozchód wysłanych towarów, których przychód ze sprzedaży ujęto na koncie rozliczeń międzyokresowych przychodów:
- Wn konto 73-1 "Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)",
- Ma konto 33 "Towary".
Po tym zapisie przychody ujęte na koncie rozliczeń międzyokresowych przychodów będzie można odnieść do okresu sprawozdawczego, w którym zrealizowano dostawę (np. na podstawie PK), tj. w styczniu 2025 r., zapisem:
- Wn konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów",
- Ma konto 73-0 "Sprzedaż towarów".
Przelew środków z konta w systemie transakcyjnym na konto bankowe można wówczas zaksięgować:
- Wn konto 13-0 "Rachunek bieżący",
- Ma konto 13-9 "Środki pieniężne w drodze" (w analityce: Konto platformy transakcyjnej).
|
Przykład Podatnik sprzedaje towar przez internet osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej oraz firmom. Jest on zwolniony z ewidencjonowania sprzedaży w kasie fiskalnej. Kupujący (podatnik VAT) zapłacił mu za zamówiony towar w dniu złożenia zamówienia, tj. 30 grudnia 2024 r. Towar został wydany firmie kurierskiej w dniu 2 stycznia 2025 r. i dotarł do nabywcy 7 stycznia 2025 r. Fakturę dokumentującą tę sprzedaż podatnik sporządził w dniu 2 stycznia 2025 r. Zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT obowiązek podatkowy w VAT u sprzedawcy powstał w dniu otrzymania zapłaty, tj. 30 grudnia 2024 r. Z kolei przychód podatkowy powstał w grudniu 2024 r., a bilansowy - w styczniu 2025 r. |
| ||||||||||||
|
||||||||||||
