Zasadniczo przepisy rozporządzenia MPiPS w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zwanego rozporządzeniem składkowym, nie zwalniają z oskładkowania świadczenia w naturze na rzecz pracownika w postaci udostępnienia mu lokalu mieszkalnego. Ze zwolnienia składkowego może jednak korzystać świadczenie niepieniężne wynikające z odpowiednich przepisów zakładowych, polegające na udostępnieniu pracownikowi lokalu mieszkalnego, za który pracownik ponosi częściową odpłatność i który stanowi własność pracodawcy. Tak stwierdził Oddział ZUS w Lublinie w interpretacji z dnia 24 lutego 2025 r., znak DI/200000/43/73/2025.
Spółka, która wystąpiła o wydanie interpretacji, posiada mieszkanie, które wynajmuje swoim pracownikom. Ma podpisaną z tymi pracownikami umowę użyczenia. Pracownicy partycypują w kosztach utrzymania mieszkania służbowego w wysokości 10 zł, zgodnie z zapisami w regulaminie wynagradzania. Zdaniem spółki wartość świadczenia polegającego na udostępnieniu pracownikom lokalu stanowiącego własność spółki jako pracodawcy nie stanowi podstawy do oskładkowania. Jako podstawę prawną zwolnienia spółka wskazała § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia składkowego.
Oprócz tego spółka podpisuje też umowy najmu z właścicielem lokalu typu spółdzielczego, które następnie użycza pracownikom na podstawie podpisanej umowy z pracownikiem. Pracownik nie partycypuje w kosztach utrzymania takiego mieszkania. Spółka uważa, że w tym przypadku przychód uzyskany z tytułu nieodpłatnego użytkowania mieszkania stanowi dla pracowników podstawę do oskładkowania.
ZUS zgodził się ze stanowiskiem spółki. Zgodnie z przywołanym przez spółkę § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia składkowego, podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające m.in. na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług. W opinii ZUS oznacza to, że jeżeli korzyść w postaci użyczenia lokalu mieszkalnego będącego własnością pracodawcy, uzyskana przez pracownika w ramach stosunku pracy stanowi przychód w rozumieniu przepisów o pdof, a pracownicy ponoszą częściową odpłatność i stosowny zapis o takim uprawnieniu jest zawarty w układzie zbiorowym pracy, regulaminie wynagradzania lub w przepisach o wynagradzaniu, wówczas wartość różnicy pomiędzy ceną nabycia ww. korzyści a ponoszoną przez pracownika odpłatnością nie stanowi dla niego podstawy wymiaru składek.
ZUS wskazał jednocześnie, że udostępnianie lokalu mieszkalnego jest świadczeniem w naturze, które stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Wartość pieniężną świadczeń w naturze ustala się w wysokości ekwiwalentu pieniężnego określonego w przepisach o wynagradzaniu, a w przypadku braku takiego uregulowania, jeżeli przedmiotem świadczenia jest udostępnienie lokalu mieszkalnego, to jest ona ustalana zgodnie z § 3 pkt 3 lit. a)-d) rozporządzenia składkowego. W taki też sposób należy w analizowanej sprawie oskładkować świadczenie polegające na udostępnieniu pracownikom mieszkania typu spółdzielczego stanowiącego własność prywatną wynajmującego. Jeżeli przepisy o wynagradzaniu nie regulują tej kwestii, to wartość pieniężną wskazanego świadczenia należy ustalić zgodnie z § 3 pkt 3 lit. a) powołanego rozporządzenia, tj. w przypadku wynajęcia lokalu spółdzielczego typu lokatorskiego i własnościowego - w wysokości czynszu obowiązującego dla tego lokalu w danej spółdzielni mieszkaniowej.
|