Z ustawy - Prawo przedsiębiorców wynika, że aktywność osoby fizycznej nie stanowi działalności gospodarczej w sytuacji, gdy przychód należny z tej działalności nie przekracza w żadnym miesiącu 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Aby możliwe było uznanie jej za tzw. działalność nierejestrową, dodatkowo osoba ta w okresie ostatnich 60 miesięcy nie może wykonywać działalności gospodarczej.
Ponieważ o sklasyfikowaniu działalności jako nierejestrowej decyduje m.in. wskazany limit przychodów, osoby ją wykonujące muszą kontrolować ich wysokość. W tym celu posługują się definicją przychodu należnego, o którym mowa w art. 5 ust. 6 ustawy - Prawo przedsiębiorców. Wskazuje on, że za przychód należny uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Jest to definicja zbieżna z definicją przychodu z działalności gospodarczej funkcjonującą w pdof.
Pomimo tej zbieżności w pdof przychody z działalności nierejestrowej stanowią przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1ba ustawy o pdof. To oznacza, że na potrzeby tego podatku przychód należy definiować w oparciu o art. 11 ust. 1 ustawy o pdof zawierający ogólną definicję przychodów. Zgodnie z nim za przychody uznaje się generalnie otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z wyjaśnień zamieszczonych na stronie www.biznes.gov.pl wynika, że przychodem podatkowym z działalności nierejestrowej są wyłącznie kwoty zapłacone przez klienta za towar lub usługę. Z kolei kwoty należne, ale nieotrzymane w danym miesiącu, generują przychód podatkowy dopiero w momencie, kiedy nastąpi ich zapłata. W związku z tym powstała wątpliwość, czy w przychodach z działalności nierejestrowej mieści się zaliczka otrzymana na poczet dostawy towaru/wykonania usługi.
Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 25 lutego 2025 r., stanowiącym odpowiedź na pytanie naszego Wydawnictwa, stwierdziło, iż z uwagi na to, że przychody z działalności nierejestrowej określane są na zasadach ogólnych wskazanych w art. 11 ust. 1 ustawy o pdof, to według tych zasad przychodami z działalności nierejestrowej są również zaliczki otrzymane na poczet dostawy towaru lub wykonania usługi.
Ponieważ osoby wykonujące działalność nierejestrową nie są zobowiązane w trakcie roku podatkowego uiszczać zaliczek na pdof, a rozliczenia tego podatku dokonują dopiero po zakończeniu roku podatkowego w PIT-36, to wyjaśnienie resortu w trakcie roku generalnie nie odgrywa roli na gruncie pdof. Jednak gdy taka osoba pozyskała zaliczkę na poczet dostawy towarów/świadczenia usług np. w grudniu roku podatkowego (np. 2024 r.), a dostawa lub świadczenie nastąpi dopiero w kolejnym roku podatkowym (tu: 2025 r.), to kwota tej zaliczki powinna zostać zakwalifikowana jako przychód z omawianej działalności w PIT-36 składanym za dany rok podatkowy (2024 r.).
|