Uprawnienie do świadczeń emerytalno-rentowych nie jest przeszkodą do dalszej aktywności zawodowej. Nie są również ograniczone formy tej aktywności, a podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym umożliwia emerytom i rencistom wnioskowanie o przeliczenie pobieranych świadczeń. Co prawda przeliczenie emerytury przyznanej na nowych zasadach i przeliczenie emerytury, której wysokość ustalono na starych zasadach nie są tożsame, to styczeń każdego roku kalendarzowego jest, co do zasady, miesiącem, w którym istnieje możliwość wnioskowania o przeliczenie tych świadczeń.
Przeliczenie nowej emerytury następuje na wniosek zgłoszony nie wcześniej niż po upływie roku kalendarzowego lub po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Emeryturę taką powiększa się o kwotę wynikającą z podzielenia zwaloryzowanych składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego po dniu ustalenia prawa do emerytury przez wyrażone w miesiącach średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku danego ubezpieczonego w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości emerytury. Podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek zewidencjonowanych od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury po raz pierwszy, do miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury. Zasadę tę stosuje się odpowiednio do kolejnych wniosków o ustalenie emerytury w nowej wysokości.
Natomiast zasady dotyczące przeliczenia starej emerytury są analogiczne jak renty z tytułu niezdolności do pracy. W przypadku tych świadczeń dolicza się nieuwzględnione dotychczas w wymiarze świadczenia okresy składkowe. Kwotę przysługującego świadczenia zwiększa się wówczas, doliczając do kwoty:
Przy obliczaniu wzrostu wymienionych świadczeń okresy składkowe ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy. Ponowne ustalenie wysokości emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, poprzez doliczenie nieuwzględnionych dotychczas w wymiarze świadczenia okresów składkowych, następuje generalnie na wniosek świadczeniobiorcy zgłoszony nie wcześniej niż po zakończeniu kwartału kalendarzowego, jeżeli emeryt lub rencista pozostaje w ubezpieczeniu, chyba że w kwartale kalendarzowym ustało ubezpieczenie. Wniosek taki może być jednak złożony nie częściej niż raz w roku kalendarzowym.
Wymienione zasady, w oparciu o które emerytura i renta z tytułu niezdolności do pracy są przeliczane, regulują odpowiednio:
Wszczęcie postępowania w zakresie przeliczenia emerytury - zarówno obliczonej na starych, jak i nowych zasadach - oraz renty z tytułu niezdolności do pracy następuje na wniosek świadczeniobiorcy albo jego pełnomocnika lub też osoby upoważnionej przez świadczeniobiorcę. Wniosek taki można złożyć, wykorzystując formularz ERPO, zaznaczając w nim stosowne pola wyboru. Emeryci i renciści wnioskujący o przeliczenie starej emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy wraz z wnioskiem o przeliczenie tych świadczeń mogą złożyć dokument poświadczający podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
|