ZUS, dostosowując swój komentarz do ustawy zasiłkowej do zmian w zakresie zasiłków wprowadzonych ustawą o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 641), w pewnych kwestiach zmienił swoje wcześniejsze stanowisko. Dotyczy to m.in. zasad ustalania okresu zasiłkowego dla osób korzystających z urlopu dla poratowania zdrowia.
W poprzedniej wersji komentarza do ustawy zasiłkowej (ZUS - kwiecień 2022 r.) organ rentowy wskazywał w pkt 51, że gdy bezpośrednio przed okresem orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby ubezpieczony korzystał z urlopu dla poratowania zdrowia, nie nabywa prawa do nowego okresu zasiłkowego. Okresy orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby po okresie urlopu dla poratowania zdrowia i przed tymi okresami zlicza się do jednego okresu zasiłkowego. Jeśli po okresie korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia, niezdolność do pracy z powodu choroby ubezpieczonego powstanie po przerwie krótszej niż 60 dni, ubezpieczony nie nabywa prawa do nowego okresu zasiłkowego, a więc nie ma prawa do wynagrodzenia/zasiłku chorobowego.
W nowym komentarzu do ustawy zasiłkowej (ZUS - sierpień 2023 r.), kwestię tę ZUS rozstrzyga na korzyść ubezpieczonego. W pkt 51 wskazuje, iż jeżeli bezpośrednio przed okresem orzeczonej niezdolności do pracy z powodu choroby ubezpieczony przebywał na urlopie dla poratowania zdrowia, okresów niezdolności do pracy orzeczonej zaświadczeniami lekarskimi przed urlopem dla poratowania zdrowia i po tym urlopie nie należy zliczać do jednego okresu zasiłkowego, jeżeli przerwa pomiędzy zaświadczeniami lekarskimi przekracza 60 dni. Co więcej, ubezpieczony, który w trakcie korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia otrzyma zaświadczenie lekarskie, ma prawo do wynagrodzenia za czas choroby lub zasiłku chorobowego.
ZUS w odpowiedzi z dnia 12 września 2023 r. na pytanie naszego Wydawnictwa, od kiedy zasada ta obowiązuje i co z ubezpieczonymi, którym - stosując stanowisko organu rentowego zawarte w pkt 51 komentarza ZUS - kwiecień 2022 r. - odmówiono prawa do świadczenia chorobowego, wyjaśnił, iż: "(...) na przestrzeni lat, w praktyce stosowanej przez Zakład, ugruntowane zostało stanowisko, że dla potrzeb ustalenia okresu zasiłkowego nie można uznać, że w okresie urlopu dla poratowania zdrowia pracownik był zdolny do pracy. Tym samym przy ustalaniu okresu pobierania zasiłku chorobowego okresy niezdolności do pracy orzeczonej zaświadczeniami lekarskimi przed urlopem i po tym urlopie były zliczane do jednego okresu zasiłkowego, na ogólnych zasadach (...). Do okresu zasiłkowego nie wliczało się jednak okresu tego urlopu. Jednocześnie w okresie udzielonego urlopu dla poratowania zdrowia ubezpieczony nie miał prawa do zasiłku chorobowego (pobierał za ten okres wynagrodzenie).
Z uwagi na rozbieżności pomiędzy stanowiskiem Zakładu, a oceną prawną wywodzoną z poglądów wyrażanych w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz poglądów doktryny, Zakład wystąpił o opinię do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej (MRiPS) w przedmiotowej sprawie.
Z wyjaśnień otrzymanych w tym zakresie z MRiPS wynika, że w związku ze szczególnym, prewencyjnym charakterem urlopu dla poratowania zdrowia, który ma służyć niedopuszczeniu do zaistnienia ryzyka w postaci niezdolności do pracy - co wynika z ugruntowanego orzecznictwa sądowego oraz poglądów doktryny - uzasadniona jest zmiana dotychczasowej interpretacji stosowanej przez Zakład polegająca na tym, aby uznać, że korzystanie z urlopu dla poratowania zdrowia nie powinno być traktowane równoznacznie z niezdolnością do pracy ubezpieczonego dla potrzeb ustalania okresu zasiłkowego.
Tym samym przy ustalaniu okresu pobierania zasiłku chorobowego okresów niezdolności do pracy orzeczonej zaświadczeniami lekarskimi - przed urlopem i po tym urlopie - nie należy zliczać ich do jednego okresu zasiłkowego (jeżeli przerwa pomiędzy zaświadczeniami lekarskimi przekracza 60 dni). Oznacza to również, że w przypadku gdy osoba ubezpieczona otrzyma zaświadczenie lekarskie w trakcie korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia, należy ustalić jej prawo do wynagrodzenia za czas choroby/zasiłku chorobowego. Analogicznie, jak w przypadku przebywania na urlopie wypoczynkowym.
(...) mając na uwadze, że zmiana zasad ustalania prawa do zasiłku chorobowego, w trakcie korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia, jest wynikiem zmiany przez ZUS wykładni dotychczas obowiązujących przepisów, taką sytuację należy traktować jako okoliczność uzasadniającą zastosowanie art. 67 ust. 4 ustawy zasiłkowej. W przypadku gdy niewypłacenie świadczenia - choćby w części - było następstwem błędu płatnika zasiłku (płatnika składek lub ZUS) roszczenie (żądanie wypłaty) zainteresowanego o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 3 lat. Termin ten liczony jest od ostatniego dnia okresu, za który świadczenie przysługuje. (...)".
| ||||||||||||
|
||||||||||||
