Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Składki ZUS  »   Kiedy wypłacane ekwiwalenty są zwolnione ze składek ZUS?
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Kiedy wypłacane ekwiwalenty są zwolnione ze składek ZUS?

Gazeta Podatkowa nr 30 (1801) z dnia 15.04.2021
Dorota Wyderska

Na uposażenie pracownika składa się nie tylko pensja zasadnicza, ale również ewentualne dodatkowe świadczenia mające charakter typowo wynagrodzeniowy. Zaliczają się do niego także różnego rodzaju ekwiwalenty. Większość z nich generalnie nie stanowi podstawy do naliczenia składek ZUS. Aby tak było, muszą zostać spełnione określone warunki.

Ekwiwalenty bez składek

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne stanowi dla pracowników przychód w rozumieniu przepisów o pdof osiągany ze stosunku pracy. Do przychodu pracowniczego według przepisów podatkowych zalicza się nie tylko wynagrodzenie zasadnicze, ale również wypłacane pracownikowi wszelkiego rodzaju ekwiwalenty.

Najczęściej pracownicy mają wypłacane ekwiwalenty pieniężne należne za:

  • używanie własnej odzieży i obuwia roboczego,
  • pranie odzieży roboczej, 
  • ubiór służbowy (umundurowanie), którego używanie należy do obowiązków pracownika.

Zdarza się też, że pracodawca wypłaca ekwiwalent za użyte przy wykonywaniu pracy narzędzia, materiały lub sprzęt będące własnością pracownika.

Wszystkie te ekwiwalenty zostały wymienione w rozporządzeniu MPiPS w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), zwanym rozporządzeniem składkowym, jako przychody zwolnione ze składek ZUS. Oznacza to, że wypłacając pracownikom takie świadczenia, pracodawca ich nie oskładkowuje.

Oskładkowane ekwiwalenty

Do przychodów ze stosunku pracy zalicza się też ekwiwalent za urlop wypoczynkowy i to właśnie przy jego wypłacie pracodawcy mają najczęściej wątpliwości, czy należy go oskładkować, czy nie. Ekwiwalent za niewykorzystany urlop nie został wyłączony z podstawy wymiaru składek (społecznych i zdrowotnej). Wypłacając go pracownikowi, zakład pracy powinien więc naliczyć od jego wartości składki ZUS na ogólnych zasadach. Naliczone składki następnie należy wykazać w raporcie ZUS RCA sporządzonym za miesiąc, w którym pracodawca dokonał wypłaty tego ekwiwalentu.

Nie można również zwolnić z oskładkowania, zdaniem ZUS, ekwiwalentu pieniężnego wypłacanego pracownikowi, który dojeżdża do pracy własnym środkiem transportu, przyznanego na podstawie wewnętrznych przepisów obowiązujących u pracodawcy. Korzyść, jaką pracownik uzyskuje poprzez zapewnienie mu przez pracodawcę bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji, nie podlega co prawda składkom ubezpieczeniowym na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia składkowego, jednak ZUS jest zdania, że tylko wtedy, gdy wynika to z przepisów zakładowych, a pracownik korzysta z transportu publicznego bądź będącego własnością pracodawcy (por. interpretację Oddziału ZUS w Gdańsku z dnia 16 stycznia 2015 r., znak: DI/100000/43/1489/2014, interpretację Oddziału ZUS w Lublinie z dnia 5 października 2018 r., znak: WPI/200000/43/1084/2018).

Zwolnienia ze składek ZUS nie można też zastosować w sytuacji, gdy pracodawca zobowiązany przepisami bhp do nieodpłatnego udostępniania pracownikom posiłków i napojów, wypłaca za nie ekwiwalent pieniężny. Wartość takiego świadczenia każdorazowo stanowi dla pracownika przychód ze stosunku pracy, który w całości należy mu wliczyć do podstawy wymiaru składek ZUS, ponieważ przepisy bhp nie przewidują możliwości zamiany posiłku profilaktycznego na ekwiwalent.

Od ryczałtu są składki

Niekiedy pracodawcy wypłacają pracownikom (np. za pranie odzieży roboczej) świadczenie pieniężne w stałej, zryczałtowanej wysokości, bez żadnego związku z poniesionymi przez nich kosztami z tego tytułu, nazywając go ekwiwalentem, który tak naprawdę nim nie jest. Takie świadczenie podlega składkom ZUS. Zwolnione ze składek ubezpieczeniowych są bowiem tylko ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej przy założeniu, że są wypłacane zgodnie z przepisami K.p. (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320), tj. w wysokości odzwierciedlającej równowartość faktycznie poniesionych przez pracownika kosztów prania takiej odzieży. Ustalenie stałej kwoty takiego świadczenia skutkuje zatem jego nieekwiwalentnością w stosunku do faktycznych kosztów prania odzieży roboczej poniesionych przez różnych pracowników i w rezultacie jego oskładkowaniem.

Składki ZUS od ekwiwalentów wypłacanych pracownikom
Rodzaj ekwiwalentu Warunki przyznania Składki ZUS Podstawa prawna zwolnienia
Za pranie odzieży roboczej Gdy pracodawca nie może zapewnić prania odzieży roboczej, czynności te mogą wykonać pracownicy, w zamian za ekwiwalent uwzględniający poniesione przez nich koszty - art. 2379 § 3 K.p. NIE § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia składkowego
Za używanie własnej odzieży i obuwia roboczego Przysługuje pracownikom używającym własnej odzieży i obuwia roboczego w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny - art. 2377 § 4 K.p. NIE § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia składkowego
Za ubiór służbowy Prawo i warunki wypłaty ekwiwalentu mogą wynikać z przepisów zakładowych lub z umowy o pracę. NIE § 2 ust. 1 pkt 10 rozporządzenia składkowego
Za pranie odzieży służbowej Odpowiednie zapisy w tym zakresie powinny znaleźć się w regulaminie pracy. TAK -
Za użyte przy wykonywaniu pracy narzędzia, materiały lub sprzęt będące własnością pracownika Narzędzia, materiały lub sprzęt faktycznie są wykorzystywane przy wykonywaniu pracy na rzecz pracodawcy i muszą być własnością pracownika. Ponadto kwota wypłaconego ekwiwalentu musi odpowiadać poniesionym przez pracownika wydatkom z tego tytułu. NIE § 2 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia składkowego
Za niewykorzystany urlop wypoczynkowy Wypłacany pracownikowi w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania bądź wygaśnięcia stosunku pracy. TAK -

Składki ZUS - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.