Pracodawcy tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (ZFŚS) są zobligowani do odprowadzania corocznego odpisu podstawowego naliczanego w stosunku do przeciętnej liczby zatrudnionych. Wysokość odpisu podstawowego ustala się na podstawie przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim lub w drugim półroczu roku poprzedniego, jeżeli przeciętne wynagrodzenie z tego okresu stanowiło kwotę wyższą. Powyższe wynika z art. 5 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 288).
Procentową wysokość odpisów na ZFŚS określa przywołana ustawa. Przy czym uzależnia ona wysokość tych odpisów od warunków, w jakich pracownik świadczy pracę. Wysokość odpisu podstawowego na jednego zatrudnionego w tzw. normalnych warunkach wynosi 37,5% ww. przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Natomiast wysokość odpisu podstawowego na jednego pracownika wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze - w rozumieniu przepisów o emeryturach pomostowych - wynosi 50% wymienionego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Odrębne uregulowania obejmują pracowników młodocianych. W ich przypadku wysokość odpisu podstawowego na jednego młodocianego wynosi:
przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Jak wynika z obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 19 lutego 2025 r. (Mon. Pol. poz. 148), przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej, pomniejszone o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz chorobowe, w 2024 r. wyniosło 7.140,52 zł, a w drugim półroczu 2024 r. wyniosło 7.262,39 zł.
Z uwagi na to, że przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2024 r. było wyższe od przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w 2024 r., podstawę do naliczenia odpisu na Fundusz w 2025 r. stanowi kwota 7.262,39 zł.
Odpisy obowiązkowe na pracowników w 2025 r. wynoszą:
a) I roku nauki - 363,12 zł (7.262,39 zł × 5%),
b) II roku nauki - 435,74 zł (7.262,39 zł × 6%),
c) III roku nauki - 508,37 zł (7.262,39 zł × 7%).
Wysokość odpisu podstawowego może być zwiększona o 6,25% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego na każdą zatrudnioną osobę, w stosunku do której orzeczono znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności, a także na każdego emeryta i rencistę, w tym ze zlikwidowanych zakładów pracy, nad którymi pracodawcy sprawują opiekę socjalną (w 2025 r. - o 453,90 zł).
Ponadto pracodawcy, którzy utworzyli zakładowy żłobek lub klub dziecięcy oraz przeznaczą na ten cel z odpisu podstawowego kwotę odpowiadającą 7,5 punktu procentowego tego odpisu, mogą zwiększyć Fundusz na każdą zatrudnioną osobę o 7,5% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, pod warunkiem przeznaczenia całości tego zwiększenia na prowadzenie żłobka lub klubu dziecięcego (w 2025 r. - o 544,68 zł).
Należy nadmienić, że zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2024 r. poz. 986 ze zm.); dalej: ustawy KN, dla nauczycieli dokonuje się corocznie odpisu na ZFŚS w wysokości ustalanej jako iloczyn planowanej, przeciętnej w danym roku kalendarzowym, liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć) skorygowanej w końcu roku do faktycznej przeciętnej liczby zatrudnionych nauczycieli (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć) i 110% kwoty bazowej, o której mowa w ustawie budżetowej, obowiązującej w dniu 1 stycznia danego roku.
Z kolei zgodnie z art. 53 ust. 2 ustawy KN, dla nauczycieli będących emerytami lub rencistami oraz nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne dokonuje się odpisu na ZFŚS w wysokości ustalonej jako iloczyn planowanej, przeciętnej w danym roku kalendarzowym liczby nauczycieli będących emerytami lub rencistami oraz nauczycieli pobierających nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, skorygowanej w końcu danego roku kalendarzowego do faktycznej, przeciętnej liczby tych nauczycieli i 42% kwoty bazowej, o której mowa wyżej, obowiązującej w dniu 1 stycznia danego roku.
Kwotę bazową dla nauczycieli określono w art. 9 ust. 2 ustawy budżetowej na rok 2025 z dnia 9 stycznia 2025 r. (Dz. U. poz. 63) i wynosi ona od 1 stycznia 2025 r. 5.434,82 zł. W związku z tym odpis na Fundusz w 2025 r.:
| ||||||||||||
|
||||||||||||
